«Την κουρτίνα! Την κουρτίνα!»

Σημειώσεις μιας Φιλολόγου

—της Ρούλας Καλαρά—

Για πρώτη φορά στη ζωή μου και παρά τη θέλησή μου,  βρέθηκα καθηγήτρια σε Γυμνάσιο, να έχω να χειριστώ μικρά —για τα δικα μου δεδομένα— παιδιά. Και μάλιστα, να πρέπει να τους διδάξω τραγωδία! Την Ελένη του Ευριπίδη!

Περνάει ο μακροσκελή πρόλογος… Αρχίζουν οι μονόλογοι. Εγώ διαβάζω, τα παιδιά κοιμούνται στα θρανία. Τα ξυπνάω με τις φωνές μου, τα καλοπιάνω, τα βάζω να διαβάσουν αυτά… τίποτα! Μετά από λίγο, βαρεμάρα και ύπνος. Πέρασαν κάμποσες διδακτικές ώρες στην απόλυτη ανία. Απελπίστηκα. Ήταν βέβαιο ότι δεν θα μάθαιναν τίποτα. Ούτε καν τι είναι όλοι αυτοί που μιλάνε στο έργο. Δεν ήξερα τι άλλο να κανω.

Ακόμα και σήμερα βλέπω μπροστά μου τη σκηνή στην αίθουσα…

Κοιτάζω γύρω για σανίδα σωτηρίας, ψάχνω να βρω κάτι. Και τη βλέπω: μια πράσινη, ξεθωριασμένη απ’τον ήλιο κουρτίνα, έχει βγει απ’ τα κρικάκια της (ποιος ξέρει τι γινότανε στην τάξη στο διάλειμμα!) και κρέμεται πάνω στο πρεβάζι του παραθύρου.

Όπως στα κόμικς, άναψε στο μυαλό μου ο γλόμπος!

«Παιδιά, αντί να το διαβάζουμε το έργο και να βαριόμαστε, θέλετε καθε φορά που έχουμε Ελένη να παίζουμε τα κομμάτια που θα είναι το μάθημα της ημέρας; Κι επειδή στην Αρχαία Ελλάδα οι ηθοποιοί ήσαν αποκλειστικά άνδρες και για τους γυναικειους ρόλους, να παίζουν τα αγόρια με τη σειρα τους ρολους και τα κορίτσια να τραγουδάνε τα κομμάτια του χορού;»

Τα παιδιά τα χάσανε! Κοιταγόντουσαν! Δίσταζαν.  Κάπως τους φάνηκαν όλα αυτά…

«Θέλετε να σας δείξω τι εννοώ;»

Λέω σ’ ένα παιδί να ανέβει  πάνω στο μάρμαρο του παραθύρου και να κατεβάσει την κουρτίνα. Του τη φοράω σαν μανδύα, ντύνω  κι έναν άλλο με μια πασμίνα κόκκινη που φόραγα, τους κάνω Ελένη και Μενέλαο και τους βάζω να διαβάζουν τα λόγια μπροστά στην έδρα προσπαθώντας να τα παραστήσουν! (Μάθανε έτσι μια χαρά και το «δρώντων και ου δι’ απαγγελίας»…)

Δεν περιγράφεται αυτό που έγινε στο πρώτο τέτοιο  μάθημα!

Έγιναν άλλα παιδιά. Μεταμορφώθηκε η τάξη. Συμφωνήσαμε να το κρατήσουμε μεταξύ  μας και να συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο. Θα ήταν το μυστικό μας. Όλα τα αγόρια θα έπαιζαν τους ρόλους ντυμένα Ελένες και Θεονόες και Μενέλαοι με χρωματιστά πανιά (άρχισαν να εμφανίζονται και κραγιόνια και κοσμήματα…) και τα κορίτσια, όρθια πάνω στα θρανία, θα απήγγελλαν με ρυθμό και αυτοσχέδιες κινήσεις  τα στάσιμα.

Η τάξη μου πλέον, την ώρα της Ελένης, ήταν ευτυχισμένη.

Όταν έμπαινα, όλα τα παιδιά μαζί εν χορώ φώναζαν: «Κυρια! Την κουρτίνα! Την κουρτίνα!» Μην τυχόν και ξεχαστώ και κάνω «κανονικό» μάθημα! Σχεδόν μαθαίνανε απ’ έξω πια το έργο. Μαλώνανε ποιος θα πρωτοπαίξει! Παίζαμε δυο και τρεις φορές τις στιχομυθίες που τους άρεσαν.

Και μια ωραία πρωία, έχουμε φτάσει πια στην αναγνώριση και τα δυο αγόρια που παίζουν την Ελένη και το Μενέλαο αγκαλιάζονται και φιλιούνται. Επακολουθεί αλαλαγμός στην τάξη! Χειροκροτήματα, γέλια, ενθουσιασμός. Και ξαναπαίζουμε τη σκηνή με άλλους πρωταγωνιστές.

Οι φωνές όμως  και τα ποδοβολητά έχουν φτάσει στο γραφείο, που βρίσκεται ακριβώς από κάτω. Ο Διευθυντής έχει έρθει διακριτικά και χωρίς να τον αντιληφθούμε έξω από το παράθυρο, έχει δει ότι κάτι περίεργο γίνεται μέσα και ανοίγει την πόρτα. Εγώ έχω γυρισμένη την πλάτη και δεν αντιλαμβάνομαι τίποτα. Οι δυο νεαροί πρωταγωνιστές που λένε και παριστάνουν τα χαρμόσυνα λόγια της αναγνώρισης, κοκαλώνουν… αγκαλιασμένοι. Όλη η τάξη παγώνει. Γυρνάω κι εγώ…

Ο Διευθυντής ήταν ένας αυστηρός, συντηρητικός και πολύ τυπικός υπάλληλος. Περίμενα τα χειρότερα. Τουλάχιστον ΕΔΕ.

Κι όμως! Ο άνθρωπος, όταν κατάλαβε τα τι και τα γιατί και τα πώς, ενθουσιάστηκε. Μίλησε στα παιδιά, μας είπε  να συνεχίσουμε το μάθημα με τον ίδιο τρόπο αλλά χωρίς να κάνουμε πολλή φασαρία και στο τέλος της χρονιάς να τον καλέσουμε και να του παίξουμε μερικά ωραία κομμάτια.

Κάποια στιγμή που βρεθήκαμε μόνοι, μου είπε ότι καλό θα ήταν να μην μάθουν οι άλλοι Φιλόλογοι πώς διδάσκω την Ελένη. Και είχε δίκιο…

* * *

H Ρούλα Καλαρά θυμάται επεισόδια και σκηνές από τη θητεία της στο δημόσιο ελληνικό σχολείο, στο οποίο εργάστηκε επί 30 συναπτά έτη. Ιστορίες αστείες, σκληρές, τραγελαφικές, φαιδρές ή στενάχωρες, όπως ακριβώς και το ελληνικό σχολείο που τόσα χρόνια τώρα περιμένει τη μεταρρύθμιση που δεν γίνεται.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία
Σημειώσεις μιας φιλολόγου