Μάταιοι εκβιασμοί

—του Γιάννη Παπαθεοδώρου για τη στήλη Ανώμαλα ρήματα— 

Στο δρόμο προς τις εκλογές, τα διλήμματα είναι συνηθισμένα. Ιδίως σε μια κοινωνία εδώ και μερικά χρόνια εκβιάζεται διαρκώς από λογής λογής «σωτήρες». «Σταθερότητα ή περιπέτεια» λέει η ΝΔ, ξεχνώντας ότι η δική της σταθερότητα ταυτίζεται με την κοινωνική απελπισία. «Ελλάδα ή Βαυαρία» συνεχίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, ανοίγοντας διάπλατα την πόρτα στον τυφλό ευρωσκεπτικισμό. «Ψήφο στην ΕΛΙΑ ή αλλιώς πέφτει η κυβέρνηση» προσθέτει ο Βενιζέλος, ομολογώντας έμμεσα πως οι άυλες πλέον μετοχές του ΠΑΣΟΚ είχαν έως τώρα ως μοναδικό σκοπό την κυβερνητική εξουσία. Ακόμη και το θολό Ποτάμι έθεσε διά στόματος του αρχηγού του το δίλημμα στους δυνάμει ψηφοφόρους του : «ή τρίτο κόμμα ή πάω σπίτι μου», δήλωσε ο Σταύρος Θεοδωράκης. Είναι αυτονόητο δικαίωμα κάθε κόμματος να σηκώνει ψηλά το μέτρο της εκλογικής του αποτελεσματικότητας, διεκδικώντας για τον εαυτό του την υψηλότερη δυνατή θέση στο προσκήνιο. Αυτό που είναι απαράδεκτο είναι να μετατρέπονται οι ευρωεκλογές σε πείραμα μιας πολωτικής και εκβιαστικής πολιτικής με στόχο το κομματικό μεροκάματο.

Κανείς δεν αμφισβητεί πως η πολιτική σταθερότητα είναι ένα κρίσιμο πολιτικό μέγεθος σε μια χώρα που χρεοκόπησε. Αλλά κανείς δεν είναι τόσο αφελής ώστε να νομίζει πως η σταθερότητα είναι μια έννοια κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των «σωτήρων της». Όποιος κάνει τέτοιες επικίνδυνες ταυτίσεις ευτελίζει τον ίδιο τον χαρακτήρα των ευρωεκλογών, ενώ παράλληλα συρρικνώνει τον ευρωπαϊκό δημόσιο χώρο σε ένα παιχνίδι εθνοκεντρικών και μικροκομματικών συσχετισμών για τηλεοπτικά πάνελ της 26ης Μαΐου. Προφανώς «βολεύει» αυτή η επαρχιακή συζήτηση καθώς απομακρύνει το ενδεχόμενο μιας σοβαρής αντιπαράθεσης και ενός πραγματικά πολιτικού διαλόγου για το «ποια Ευρώπη θέλουμε». Η ΝΔ ταυτισμένη σε μεγάλο βαθμό με τις νεοφιλελεύθερες λύσεις της ευρωπαϊκής δεξιάς προβάλλει ως πλεονέκτημα το successstoryτης επιστροφής στις αγορές, την ίδια ώρα που η τραυματισμένη κοινωνική συνοχή, η ανεργία και η ύφεση δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα στη μακρά διάρκεια της μεταμνημονιακής εποχής. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπλέξει το νόμισμα με τα φετίχ, αδυνατώντας να καταλάβει με πολιτικούς όρους τι είναι και τι σημαίνει το ευρώ για την ευρύτερη οικονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Και το «μικρό ΠΑΣΟΚ», εξοφλεί τα γραμμάτια του κυβερνητισμού του, χωρίς καν να καταλαβαίνει ότι έχει ήδη απομακρυνθεί οριστικά (και ίσως ανεπιστρεπτί) από το βασικό πυρήνα της σοσιαλδημοκρατίας. Το «κεντρώο κενό» πάει να το καλύψει με τα δικά του ναρκισσιστικά διλήμματα το Ποτάμι, θεωρώντας ότι το «νέο» στην πολιτική είναι μια συγκυριακή υπόθεση του κομματικού ληξιαρχείου και όχι των συγκεκριμένων προτάσεων.

Κι όμως. Στη φάση που βρισκόμαστε, η πολιτική σταθερότητα είναι αυτή που προϋποθέτει την αλλαγή πολιτικής στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, με μια δέσμη προγραμματικών μέτρων που θα είναι κοινωνικά δίκαια και οικονομικά αποτελεσματικά. Το πέρασμα από την Ευρώπη της κρίσης στην Ευρώπη της αλληλεγγύης δεν θα γίνει με εκβιασμούς, μικροκομματικές αντιπαραθέσεις, και εύκολο τζόγο γύρω από τα κενά της «αρχιτεκτονικής» των ευρωπαϊκών θεσμών. Θα γίνει μόνο με συστράτευση όλων εκείνων των δυνάμεων που υποστηρίζουν την προοδευτική στροφή της Ευρώπης σε δημοκρατική, αναπτυξιακή και κοινωνική κατεύθυνση. Απέναντι στις συντηρητικές πολιτικές της δεξιάς και τον αριστερό δημαγωγικό εθνολαϊκισμό, σήμερα είναι περισσότερο αναγκαίο παρά ποτέ, οι πολίτες να αναγνωρίσουν την υπεύθυνη πολιτική, που δίνει έμφαση στην κοινή αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, στη αντικατάσταση των Μνημονίων από ένα νέο αναπτυξιακό σχέδιο για τον ευρωπαϊκό Νότο, στην αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανεργίας μέσα από δεσμευτικούς στόχους απασχόλησης, με έμφαση στην καινοτομία, την έρευνα και την πράσινη ενέργεια.

Ευτυχώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια τεράστια πολιτική κατάκτηση που δεν μπορεί να χωρέσει στα μικροκομματικά διλήμματα των ελληνικών δημοσκοπήσεων. Το μόνο ουσιαστικό μήνυμα που μπορούν να στείλουν οι πολίτες σε αυτές τις εκλογές είναι να συμβάλουν με την ψήφο τους στη στροφή για «περισσότερη» και περισσότερο προοδευτική Ευρώπη. Οι ψηφοφόροι θα πρέπει να υπερβούν τα άγονα διχαστικά διλήμματα για να σκεφτούν το δημιουργικό συμπλήρωμα: και σταθερότητα και προοδευτική πολιτική. Οι εκβιασμοί, άλλωστε, βλάπτουν σοβαρά τη δημοκρατία. Ιδίως αυτοί που «άργησαν μια μέρα», καθώς ήδη στο πολιτικό βαρόμετρο της Ευρώπης προβλέπεται η επικίνδυνη άνοδος της ακροδεξιάς και η δυναμική επανεμφάνιση του εθνολαϊκισμού. Η οργή, η τιμωρία, ο φόβος και η ελπίδα, συναισθήματα πλήρως δικαιολογημένα στην Ελλάδα της κρίσης, πρέπει να δώσουν τη θέση τους στο μόνο πραγματικό ερώτημα των εκλογών: με ποιες μεταρρυθμίσεις θα αλλάξουμε την πολιτική στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, με την Ελλάδα μέσα στην Ευρώπη, και με την Ευρώπη δίπλα στην Ελλάδα; Ο κομματικός χάρτης δεν διαθέτει πολλές επιλογές. Έτσι δεν είναι;

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από τη στήλη Ανώμαλα ρήματα