Σαπέρα! Walk on by

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1353
DJ της ημέρας, ο Γιώργος Θεοχάρης

Απόψε έχει Γιουροβίζιο, οπότε ευκαιρία να πω «χρόνια πολλά» στον Burt Bacharach που κλείνει σήμερα τα 90! (Άσχετο; Δεν νομίζω. Οτιδήποτε με βοηθήσει να μην ασχοληθώ καθόλου με τα μαλλιά-που-τραγουδάνε είναι απολύτως σχετικό στο δικό μου καλεντάρι. Άλλωστε, ποιος με ακούει; Εδώ, σου λέει ο άλλος, «Ρουαγιόμ Ουνί, ντουζ πουάν»! Πού πάω, ο Καραμήτρος;)

Το «Walk on by» είναι ένα τραγούδι που έγραψαν οι Burt Bacharach (μουσική) και Hal David (στίχοι) για την Dionne Warwick. Κυκλοφόρησε στην Αμερική τέτοιες μέρες περίπου, το 1964. Έφτασε μέχρι το Νο 6 του Hot 100 (Billboard) και έπιασε το Νο 1 στο Rhythm and Blues Chart (Cash Box). Πρόκειται για κλασικό μπακαρακικό μπιζουδάκι. Το ακούμε:

Έκτοτε το έχουν πει πολλοί (περί τις 200 οι καταγεγραμμένες ηχογραφήσεις), κάποιοι με μεγάλη εμπορική επιτυχία και αρκετοί διασκευάζοντάς το γενναία. Αλλά η διασκευή που ξεχωρίζει είναι αυτή των Stranglers. Το κυκλοφόρησαν το 1978, δηλαδή την εποχή που έγραψαν τα αριστουργήματά τους. Είχε ήδη κυκλοφορήσει το τρίτο τους LP, Black and White (1978), αλλά το «Walk on by» δεν συμπεριλαμβανόταν εκεί (προστέθηκε σε μεταγενέστερη έκδοση, σε bonus 7΄΄) – βγήκε λίγο αργότερα σε 45άρι. Με άλλα λόγια, εκείνη την εποχή είχαν τέτοιο και τόσο υλικό που αυτό το τραγούδι δεν χώρεσε στα 3 πρώτα τους LP που κυκλοφόρησαν μέσα σε 13 μήνες! Απίστευτο κι όμως αληθινό. (Αυτό το λέω για να ευλογήσω τα γένια της γενιάς μου. Από μερικές απόψεις, ζήσαμε τρομερή εφηβεία, πώς να το κάνουμε; Και δεν το λέω με νοσταλγία – είναι γεγονός!) (Εντάξει, το λέω και με νοσταλγία, σύμφωνοι! Να τελειώνω, όμως, κάποτε με τις παρενθέσεις, ε;)

Αυτή δεν είναι μόνο η καλύτερη διασκευή του «Walk on by», αλλά μία από τις καλύτερες διασκευές γενικώς! Δεν τις έχω ακούσει όλες (πώς θα μπορούσα άλλωστε;), αλλά διάβασα τα ονόματα και είμαι (σχετικά) σίγουρος! Ανάμεσα σε αυτές που όντως άκουσα, υπάρχουν και αξιόλογες προσπάθειες. Για παράδειγμα, το έχουν διασκευάσει και οι Vanilla Fudge (LP Mystery, 1984). Πολύ ωραία το έφτιαξαν, αλλά –κατά το συνήθειό τους– του άλλαξαν τα φώτα. Να, ακούστε το:

Επίσης, έχω βγάλει από την εξίσωση περιπτώσεις όπως του κιθαρίστα Gábor Szabó, γιατί εκεί δεν μιλάμε πια για τραγούδι. Για τους σκληροπυρηνικούς, ορίστε:

Ενώ η διασκευή των Stranglers μένει στο τραγούδι, η ουσία του οποίου αναγνωρίζεται πίσω από την εντελώς διαφορετική (εννοείται!) ενορχήστρωση. Είναι γεγονός ότι ένα σπουδαίο τραγούδι –όπως έλεγε μια ψυχή– και στη μελόντικα να το παίξεις, θα παραμείνει σπουδαίο. Αλλά μια διασκευή, για να είναι αξιομνημόνευτη, πρέπει αφενός να εντάσσεται, χωρίς να βγάζει μάτια, στο πρωτογενές ρεπερτόριο των διασκευαστών και αφετέρου να μην προδίδει την ουσία του αυθεντικού τραγουδιού.

Έψαξα να βρω το αυθεντικό κλιπάκι γιατί διάβασα ότι το είχαν γυρίσει με βάση την ταινία Blow–Up (1966) του Antonioni – και μάλιστα στην ίδια τοποθεσία, το Maryon Park στο Λονδίνο. Το βρήκα (υπάρχει γιουτουμπάκι), αλλά δεν το ανεβάζω γιατί έχει χάλια εικόνα και απαίσιο ήχο. Επίσης, εκεί ακούγεται η συντομευμένη (για το ραδιόφωνο) εκδοχή. Συνεπώς, καλύτερα η εκδοχή του δίσκου, η οποία θα σας αποζημιώσει ακριβώς επειδή στα 2-3 παραπάνω λεπτά που διαρκεί (στη γέφυρα, ας πούμε) γίνεται το έλα ν’ ακούσεις! Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς; Τη δαιμονισμένα επαναλαμβανόμενη μπασογραμμή του Jean-Jacques Burnel; Το μελαγχολικό σόλο στην κιθάρα του Hugh Cornwell; Την ακαταμάχητη δίνη που δημιουργούν τα πληκτροφόρα του Dave Greenfield; (Δεν έχω ξαναχρησιμοποιήσει τόσο πολλά επίθετα μαζεμένα, γιατρέ μου. Σταμάτα με!) Και όλα αυτά μαζί, να βγαίνει το ένα πάνω από το άλλο, να τρέχουν να προλάβουν (ή να προκαλέσουν – δεν είναι ξεκάθαρο) το αναπόφευκτο. Το θέμα των στίχων είναι ερωτικό – ναι, καψουροτράγουδο είναι! Του χαμού και της απώλειας. Το αποτέλεσμα της ακρόασης είναι ένα γαλήνιο άγχος: το αντίθετο της λύτρωσης – αλλά με ηρεμία!

Αν αυτή τη στιγμή βλέπετε το πανευρωπαϊκό μας πανηγύρι (ναι, για να κάνετε πλάκα, ξέρω) και ρίχνετε κλεφτές ματιές στον υπολογιστή σας (ή στο κινητό σας κ.λπ.), κάντε μια χάρη στον εαυτό σας: κλείστε για λίγο τον ήχο της τηλεόρασης (και συνεχίστε να βλέπετε, αφού πρέπει – έτσι κι αλλιώς, η μουσική εκεί ακούγεται με τα μάτια…) για ν’ ακούσετε αυτό που έπεται. Τα αυτιά σας θα κάνουν πάρτι!

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι• αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *