Αυτό δεν είναι τραγούδι #1383
DJ της ημέρας, ο Γιώργος Θεοχάρης
Αρχές του 1972. O David Bowie είχε ήδη κυκλοφορήσει τέσσερα άλμπουμ και έγραφε τα τραγούδια για το πέμπτο, το ιστορικό The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars. Μια μέρα διάβασε σε κάποιο μουσικό έντυπο ότι το συγκρότημα Mott the Hoople ήταν στο τσακ να διαλυθεί γιατί δεν φαινόταν (εμπορικό) φως στο βάθος του τούνελ. Είχαν κι αυτοί κυκλοφορήσει τέσσερα άλμπουμ, αλλά οι πωλήσεις ήταν απογοητευτικές. Του Bowie του άρεσαν, όμως. Και περισσότερο σαν ένα στοίχημα με τον εαυτό του, αποφάσισε να γράψει και να τους δώσει ένα τραγούδι που να κάνει τέτοια επιτυχία ώστε να μην διαλυθούν. Είχε σκοπό να γράψει ένα τραγούδι, στο πλαίσιο της ιστορίας του Ziggy, για τη μετάδοση των ειδήσεων μέσω τραγουδιών, επειδή δεν υπήρχε ηλεκτρισμός. Στρώθηκε, λοιπόν, και μέσα σε μία ώρα (έτσι είχε δηλώσει ο ίδιος, τουλάχιστον) έγραψε το «All the young dudes». Μια παραλλαγή του ίδιου αστικού μύθου λέει o Bowie το ξεπέταξε αραγμένος σταυροπόδι κάπου στο Λονδίνο, μπροστά στον Ian Hunter (τον τραγουδιστής των Mott the Hoople). Μπορεί να έγινε έτσι, μπορεί και όχι. Το σίγουρο είναι ότι παρόλο που το τραγούδι θα ταίριαζε άνετα στον δίσκο που ετοίμαζε ο Bowie (όπως είναι φανερό τώρα, εκ των υστέρων), εκείνος το έδωσε όντως στους Mott the Hoople, οι οποίοι φυσικά δεν είχαν ιδέα περί τίνος επρόκειτο. Επίσης, σαν μην έφτανε που το έγραψε και τους το χάρισε, τους έκλεισε και στούντιο να το ηχογραφήσουν (γιατί εκείνοι ήταν ήδη στα μαχαίρια με την εταιρεία τους), συμμετείχε και στην ηχογράφηση (κιθάρα, παλαμάκια, φωνητικά), έκανε και την παραγωγή. Τι άλλο να έκανε, δηλαδή;
Το τραγούδι κυκλοφόρησε σε 45άρι τον Ιούλιο του 1972 και έσκισε. Η μεγαλύτερη επιτυχία των Mott the Hoople του συγκροτήματος: #3 στην Αγγλία και #37 στην Αμερική. Προφανώς το έβαλαν και στο πέμπτο τους άλμπουμ (σε παραγωγή Bowie), το οποίο κυκλοφόρησε λίγους μήνες αργότερα και είχε, φυσικά, τον γενικό τίτλο All the young dudes. Το συγκρότημα είχε σωθεί (για λίγο). Και ο Bowie είχε κερδίσει το στοίχημα που είχε βάλει με τον εαυτό του.
Το τραγούδι βρίσκεται στη θέση 253 της λίστας του περιοδικού Rolling Stone με τα 500 καλύτερα τραγούδια όλων των εποχών. Θεωρείται ύμνος του glam rock (από τη μία ο Bowie, από την άλλη η χρονική συγκυρία – λογικό είναι). Θεωρείται επίσης ύμνος της LGBT κοινότητας (αφενός εξαιτίας των στίχων «Now Lucy looks sweet cause he dresses like a queen / But he can kick like a mule, it’s a real mean team» και αφετέρου επειδή βγήκε ο Lou Reed και δήλωσε: «It’s a gay anthem! A rallying call to the young dudes to come out in the streets and show that they were beautiful and gay and proud of it» – κι αν δεν ήξερε ο κολλητός του, ο Lou, ποιος ήξερε;). Μέχρι και στο proto-punk θα δείτε να το κατατάσσουν. Αλλά, πάνω απ’ όλα, θεωρείται ένας ύμνος στη νεότητα – τι άλλο θα μπορούσε να είναι ένα τραγούδι με τέτοιο τίτλο;
Τελικά, τι απ’ όλα αυτά ισχύει; Όλα και τίποτα! Καταρχήν, έτσι είναι, αν έτσι νομίζουν κάποιοι: για ένα τραγούδι μιλάμε, όχι για οξύ + βάση = άλας + νερό. Αλλά ο δημιουργός του, ο ίδιος ο Bowie, αλλιώς τα έλεγε. Το κλειδί είναι ο στίχος του ρεφρέν: «All the young dudes curry the news». Ήδη σε συνέντευξη του 1973 στο Rolling Stone δήλωνε ότι το τραγούδι μιλούσε για την είδηση που ακούγεται στο «Five years» του Ziggy – ότι, δηλαδή η Γη έχει ακόμα πέντε χρόνια ζωής: «“All the Young Dudes” is a song about this news. It’s no hymn to the youth, as people thought. It is completely the opposite.» (Εντελώς το αντίθετο! Να τον πιστέψουμε; Μάλλον. Αυτός το έγραψε στο φινάλε! Ακόμα και ψέματα να έλεγε, να τον πιστέψουμε: όταν παίζεις στο παιχνίδι κάποιου, οφείλεις να σέβεσαι τους δικού του κανόνες· αλλιώς φτιάξε το δικό σου παιχνίδι!)
Έγινε παρεξήγηση! Μικρό το κακό, βέβαια. Οι ερμηνείες είναι σαν τις… απόψεις: όλοι έχουν από μία. Το τραγούδι είναι καλό, κι αυτό είναι το μόνο που μετράει στο τέλος – όλα τα υπόλοιπα είναι για να ’χουμε να λέμε.
[Η εκδοχή στο άλμπουμ.]
[Παιγμένο ζωντανά για την τηλεόραση.]
[Και μια ζωντανή υπερπαραγωγή, 20 χρόνια μετά.]
* * *
Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι• αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.
* * *