Ο Φαύνος του Stéphane Mallarmé

To 1865 o Stéphane Mallarmé έγραψε ένα ποίημα για έναν μυθικό Φαύνο* ο οποίος ξυπνά από τον μεσημεριανό ύπνο του κι εξιστορεί τις αισθησιακές ονειρικές συναντήσεις που είχε ζήσει με τις νύμφες του δάσους.

Το ονόμασε αρχικά Le Faune, intermède héroique (Ο Φαύνος, ηρωικό ιντερμέτσο) και το υπέβαλε στο Théâtre-Français που όμως το απέρριψε. Δέκα χρόνια αργότερα, επιχειρεί πάλι να το εκδώσει, αυτή τη φορά με τίτλο Improvisation d’un Faune (Αυτοσχεδιασμός ενός Φαύνου) αλλά ο εκδοτικός του οίκος αρνείται να το βγάλει και έτσι στρέφεται στον Alphonse Derenne, εκδότη ιατρικών βιβλίων ο οποίος είχε πρόσφατα αποφασίσει να μεγαλώσει τον εκδοτικό του οίκο.

Έτσι, το ποιμενικό ποίημα του Mallarmé εκδόθηκε τελικά τον Απρίλιο του 1876 με τον τίτλο L’après-midi d’un faune (Το απόγευμα ενός φαύνου). Το βιβλίο ήταν γραμμένο με ειδικά σχεδιασμένη γραμματοσειρά Ελζεβίρ και κυκλοφόρησε αρχικά σε 195 αντίτυπα —175 σε χαρτί Van Gelder Holland και 20 σε Imperial Japon—, φτιαγμένα όλα με ξεχωριστή προσοχή στην τυπογραφία, την παραγραφοποίηση και τη στίξη. Ο καλύτερος φίλος του ποιητή, Édouard Manet, δημιούργησε τέσσερα σχέδια για την εικονογράφησή του, τα οποία τυπώθηκαν σε μαύρο και επιχρωματίστηκαν σε ελαφριά ροζ απόχρωση, ένα προς ένα, με το χέρι, από τον ίδιο τον Manet — για οικονομία.

Παρότι ο Mallarmé είναι μια από τις πιο σημαντικές μορφές της λογοτεχνικής κληρονομιάς μας, πολύ λίγες εκδόσεις έργων του κυκλοφόρησαν όσο ήταν ο ίδιος εν ζωή και γι’ αυτόν το λόγο —καθώς επίσης και εξαιτίας της συμμετοχής του Manet—  τα αριθμημένα αντίτυπα της πρώτης έκδοσης του ποιμενικού L’après-midi d’un faune έχουν τεράστια αξία.

Το L’après-midi d’un faune απότελεσε την έμπνευση για πολλά μουσικά έργα, εκ των οποίων το γνωστότερο είναι το Prélude à l’après-midi d’un faune του Claude Debussy (1894).

Εξάλλου, στο ποίημα και τη μουσική του Debussy είναι βασισμένο και το μπαλέτο L’après–midi d’un faune που χορογράφησε ο Vaslav Nijinsky για λογαριασμό του Ballets Russes, και το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Théâtre du Châtelet στο Παρίσι, στις 29 Μαΐου του 1912, με τον ίδιο τον Nijinsky στον κεντρικό ρόλο.

*Στη ρωμαϊκή μυθολογία με το όνομα Φαύνος είναι γνωστός ο θεός των κοπαδιών και των βοσκών, που λατρευόταν στον Παλατίνο λόφο της Ρώμης. Ο Φαύνος ήταν καλοκάγαθος θεός και αντιστοιχεί στον Πάνα της ελληνικής μυθολογίας.

Πηγή: blogs.princeton.edu. Απόδοση για το dim/art: Μαρία Τσάκος

* * *

Εδώ άλλες επετειακές αναρτήσεις από το dim/art