Είμαστε όλοι Charlie

Πάντα πίστευα ότι η αίσθηση του χιούμορ είναι ένα εξαιρετικό αντίδοτο στον φανατισμό. Δεν έχω δει ποτέ έναν φανατικό με αίσθηση του χιούμορ. Ίσως θα έπρεπε να βάλουμε την αίσθηση του χιούμορ σε κάψουλες, ως αντίδοτο.

Άμος Οζ

Κανένας φανατισμός δεν τα πήγε ποτέ καλά με το χιούμορ. Ιδίως με τη σάτιρα. Το χιούμορ, αυτή η ανυπότακτη ικανότητα του ανθρώπινου πνεύματος  να σχετικοποιεί οτιδήποτε βρεθεί στο δρόμο του, αφαιρεί την πανοπλία κάθε παγιωμένης ιδεολογίας. Είναι ο θανάσιμος εχθρός της. Και αντιστρόφως, βέβαια.

Και είναι μια μάχη που δεν τελειώνει ποτέ: όσο οι άκαμπτες κατασκευές του ανθρώπινου νου —είτε λέγονται θρησκεία είτε πολιτικές απολυταρχίες— θα προσπαθούν να επιβληθούν κατασκευάζοντας εχθρούς για να επιβιώσουν, το χιούμορ θα αντιτάσσεται υπονομεύοντάς τες.

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

Ο Δυτικός κόσμος χρειάστηκε να φτάσει στον Διαφωτισμό για να μπορέσει πρώτα να καταγράψει (χωρίς να χάσει το κεφάλι του) οποιαδήποτε σάτιρα εις βάρος των θρησκευτικών ταμπού, και στη συνέχεια να αποφασίσει ότι προτιμά να ζει σε κοσμικά αντί για θεοκρατικά καθεστώτα και ότι, συνεπώς, θρησκευτικά ταμπού δεν θα υπάρχουν. Ότι ως υπέρτατη αξία, πάνω από τις ιδιαίτερες ευαισθησίες θρησκευτικών ομάδων, τίθεται η οικουμενική ελευθερία του λόγου.

Ακόμα κι έτσι, όμως, το χιούμορ παραμένει πηγή ανησυχίας. Από τον Ταρτούφο του Μολιέρου, που απαγορεύτηκε ως έργο ασεβές προς την Εκκλησία και τα θρησκευτικά ήθη, έως το «Ένας προφήτης μα τι προφήτης» των Μόντι Πάιθον, που αρχικά απαγορεύτηκε η προβολή του στη Νορβηγία, την Ιρλανδία, ακόμα και τις ΗΠΑ, για τους ίδιους λόγους, η ιστορία του πνεύματος είναι διάσπαρτη από συγκρούσεις. Κι αν η απαγόρευση και η λογοκρισία είναι μια μορφή βίας, η επίθεση με όπλα και βόμβες στο Charlie Hebdo είναι η νέα κορύφωση του μεγάλου, προαιώνιου ακήρυχτου πολέμου ανάμεσα στην ελευθερία της έκφρασης και στον φόβο της.

Το σημερινό μακελειό στη Γαλλία, η τρομοκρατική επίθεση ισλαμιστών με ρουκέτες και καλάσνικοφ στο σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo, στοίχισε τη ζωή σε δώδεκα ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και τέσσερις της «εθνικής Γαλλίας» των σκιτσογράφων: ο Georges Wolinski (1934-2015), ο Jean Cabut (Cabu, 1938-2015), ο Bernard Verlhac (Tignous, 1957-2015) και ο Stéphane Charbonnier (Charb, 1967-2015). Και αφήνει τον κόσμο ολόκληρο σοκαρισμένο από το εύρος της βαρβαρότητας και το βάθος του μίσους.

Εκτός από αμέτρητες απειλές, το περιοδικό είχε δεχτεί εμπρηστική επίθεση και στο παρελθόν, και πάλι λόγω «ασεβών» σκίτσων για τον ισλαμισμό — μολονότι ο Μωάμεθ ποτέ δεν ήταν ο μοναδικός στόχος της σάτιρας του Charlie.

Είναι δύσκολο να πει κανείς πολλά παραπάνω από τα λόγια που προσυπογράφουν σήμερα οι Γάλλοι:

Ενάντια σε κάθε μορφή του μίσους, η υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης και η ειρηνική απότιση φόρου τιμής στη μνήμη των θυμάτων θα είναι οι δύο μόνες και μοναδικές απαιτήσεις αυτού του αγώνα.

Είμαστε όλοι Charlie και είμαστε ενωμένοι.

From Farshid Rajabali an Iranian cartoonist to Charlie Hebdo cartoonists.
My Stealthy Freedom: The Media in France have always been the voice of those women fighting for freedom of choice now we are with them who are fighting for freedom of expression.
از طرف فرشید رجبعلی یک کاریکاتوریست ایرانی به چهار کاریکاتوریستی که در فرانسه کشته شدند. رسانه های فرانسوی بارها خبرهای این صفحه را پوشش دادند و همراه زنانی بودند که آزادی انتخاب می خواستند ما نیز صدای کسانی باشیم که آزادی بیان می خواهند

 Loïc Sécheresse

 Tomi Ungerer

 Neelabh Banerjee

Jean Jullien

David Pope

Dave Brown / Independent

* * *

Well, so long liberty
Let’s forget you didn’t show
Not in my time
But in our sons’ and daughters’ time
When you get the feeling
Call and you got a room
Meantime, we’re cutting our hands at the ke-bab shop
In the streets of fear
Forgetting all out best tai-kwon-do moves
On a barrel of beer
We trying to get a signal on a Ragga F.M.
Do the D.T.I., bust CNN
Sucking the wine right outta the vine
Spitting it out again

Groovin’, lets cut out of the scene, go groovin’
Groovin’, lets cut out of the scene, go groovin’
Drive, drive, drive
Distance no object, rasta for I

Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Yalla, yalla, ya-li-oo, whoa
Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Jumbalaya on the Bayou

Kool Moe Dee was in the treacherous three
There’s old school, new school and Brownie McGee
Going underwater to explode
Now night is falling on the grove
You can but dream

And I hear
Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Yalla, yalla, ya-li-oo, whoa
Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Jumbalaya on the Bayou

Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Yalla, yalla, ya-li-oo, whoa
Yalla, yalla, yalla, ya-lah
There’s jumbalaya on the Bayou tonight in the grove

Well, so long liberty
Just let’s forget you never showed
Not in my time
But in our sons’ and daughters’ time
When you get the feeling
Call and you got a room
Meantime, we’re cutting our hands on the ke-bab shop
In the streets of fear
Forgetting all those best tai-kwon-do moves
On a barrel of beer
Trying to get a signal through from Ragga F.M.
Do the D.T.I., bust CNN
Sucking the swine right outta the vine
Spitting it back again

Groovin’, lets cut out of the scene, go groovin’
Groovin’, lets cut out of the scene, go groovin’
Drive, drive
Distance no object, rasta for I

Somebody got a vision of a homeland
From a township, from a township window
Through a township window
Some crazy widow dares to have a vision
Starts seething, like
Seeming like a homeland on the plain
Not in focus yet
Seeming like a homeland on the plain
Not a focus yet

I’m groovin’ with a free syle nation
And maximum density

And I say
Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Yalla, yalla, ya-li-oo, whoa
Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Jumbalaya on the Bayou

Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Yalla, yalla, ya-li-oo, whoa
Yalla, yalla, yalla, ya-lah
Only to shine, shine in gold, shine

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

Απόψε, σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης — via Roula Georgakopoulou

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Ελευθερία λόγου / δικαιώματα