One more cup of coffee

Αυτό δεν είναι τραγούδι # 349
Dj της ημέρας, ο Βασίλης Λουλές

Κάποια τραγούδια με ακολουθούν από τα εφηβικά μου χρόνια. Όπως αυτό, του Bob Dylan, από το «Desire», δίσκο του 1975. Λες κι ήταν πάντα εκεί στη ζωή μου, από δίπλα, έτοιμο να ξεπηδήσει μπροστά μου. Πολλές φορές το άκουσα, πολλές το ψιθύρισα, λίγες όμως θέλησα να το τραγουδήσω σε άλλον. Τελικά το έκανα μόνο μια φορά – δηλαδή «σχεδόν» το έκανα, από το τηλέφωνο, συνοδεύοντας γραπτή αφιέρωσή μου.

Ήθελα πάντα να γράψω κάτι γι’ αυτό το τραγούδι, όπως έχουν κάνει, υποθέτω, πολλοί άνθρωποι όλα αυτά τα χρόνια. Δεν το έκανα.
Δεν το έκανα καν τότε που «…ανάσαινα μέσα στους δρόμους της Αθήνας τη σκόνη των αμερικανικών ερήμων» (για να παραφράσω έναν αγαπημένο αμερικανό συγγραφέα της νιότης μου, τον Σαμ Σέπαρντ). Τότε που θα ταίριαζε στο τραγούδι. Τότε που, τριγυρνώντας εδώ γύρω, ζούσα (ή μάλλον φαντασιωνόμουν) τη μελαγχολία του μοναχικού καουμπόϋ των αμερικανικών αυτοκινητόδρομων και των αχανών εκτάσεων.

Είχα ψάξει πριν από καιρό στο διαδίκτυο να βρω την πρωτότυπη καταπληκτική εκτέλεση του Ντύλαν. Δεν την είχα βρει τότε (τα κατάφερα πολύ αργότερα!), βρήκα όμως αντί γι΄αυτήν πολλές όμορφες κι εμπνευσμένες, ζηλευτές διασκευές. Μεγάλα ονόματα δοκίμασαν την τύχη και το ταλέντο τους στο τραγούδι αυτό (Eric Burdon, Robert Plant, Galexico, The White Stripes, Syd Matters, Sertab Erener, κ.ά.).

Αλλά εγώ σταμάτησα σ’ αυτήν εδώ, την εντελώς άγνωστη διασκευή, που τη θεωρώ πολύ σπουδαία.
(Σε δική μου ελεύθερη μετάφραση):

One more cup of coffee for the road
                / Έναν καφέ ακόμα για το δρόμο
One more cup of coffee ‘fore I go
                / έναν καφέ ακόμα πριν φύγω
To the valley below
                / για πέρα, κάτω στην κοιλάδα

Όσο την ακούω τόσο πιο πολύ μου αρέσει. Τόσο απλή, τόσο αποδραματοποιημένη που γίνεται σπαρακτικά τρυφερή. Με συγκινεί πολύ το γεγονός ότι στο μεγαλύτερο μέρος του τραγουδιού η αντρική φωνή δεν τραγουδάει (ούτε καν με τον α–λα–Ντύλαν τρόπο, τον εντελώς ίσο), απλώς λέει τα λόγια, σα να τα διαβάζει. Η τρυφερή συγκρατημένη ερμηνεία της γυναίκας είναι αυτή που κρατάει τη μελωδία. Ο συνδυασμός των δύο φωνών δημιουργεί αυτή την απλή, μα πολύ όμορφη εκτέλεση. Μου μοιάζουν τόσο ταιριαστοί οι δυό τους – θέλω να τους φαντάζομαι πολύ ερωτευμένους όταν έλεγαν αυτό το τραγουδάκι, όταν το ψιθύριζαν ο ένας στον άλλο. Πάντα, το ταίριασμα είναι αυτό που δημιουργεί το υπέροχο!

Κι αυτό το υπέροχο και μοναδικό είναι που έχει πια χαθεί όταν ο ένας από τους δυο βγαίνει στο δρόμο ζητώντας μόνο «…έναν καφέ ακόμα» λίγο πριν φύγει. Γιατί; Ίσως γιατί «…δεν είσαι πιστή σε μένα αλλά στ’ αστέρια εκεί ψηλά» ή επειδή μπορεί να «…έχεις φωνή αηδονιού αλλά η καρδιά σου είν’ ωκεανός, μυστήριος και σκοτεινός». Ή.

Φοβάμαι πως ούτε και τώρα θα γράψω γι’ αυτό το τραγούδι.
Δεν είναι που φοβάμαι να βάλω το χέρι στην πληγή. Είναι που δεν ξέρω με ποιον από τους δύο ήρωες να πάω, με ποιόν να ταυτιστώ: μ’ αυτόν που βγαίνει στο δρόμο, που φεύγει ή με τον άλλον που μένει πίσω; Μ’ αυτόν που λέει τα λόγια προχωρώντας και ακούει το τραγούδι να βγαίνει μέσ’ απ’ τα χείλη του σαν μέσ’ από ξένα χείλη – και το ακούει να βουίζει μέσα στ’ αυτιά του ξανά και ξανά, όλο και πιο δυνατά μέχρι να σπάσουν – ή με τον άλλο που το ακούει να σβήνει ολοένα και περισσότερο καθώς απομακρύνεται στο βάθος εκείνος που το τραγουδά;

Στέκομαι ακίνητος ανάμεσά τους.
Με το βλέμμα «…πέρα, κάτω στην κοιλάδα».
Να ψιθυρίζω τα λόγια δίχως να βγαίνει ήχος από τα χείλη.

Διασκευή: Three Lonesome Guys, 2012

Πρωτότυπη εκτέλεση: Bob Dylan, «Desire», 1975

Your breath is sweet
Your eyes are like two jewels in the sky
Your back is straight your hair is smooth
On the pillow where you lie
But I don’t sense affection
No gratitude or love
Your loyalty is not to me
But to the stars above

One more cup of coffee for the road
One more cup of coffee ‘fore I go.
To the valley below.

Your daddy he’s an outlaw
And a wanderer by trade
He’ll teach you how to pick and choose
And how to throw the blade
He oversees his kingdom
So no stranger does intrude
His voice it trembles as he calls out
For another plate of food.

One more cup of coffee for the road
One more cup of coffee ‘fore I go.
To the valley below.

Your sister sees the future
Like your mama and yourself
You’ve never learned to read or write
There’s no books upon your shelf
And your pleasure knows no limits
Your voice is like a meadowlark
But your heart is like an ocean
Mysterious and dark.

One more cup of coffee for the road
One more cup of coffee ‘fore I go.
To the valley below. 

* * *

Φωτογραφία εξωφύλλου:
Lee Friedlander

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια