—της Stucano Closer και της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου—
Ας μην κρυβόμαστε: οι γιορτές των Χριστουγέννων είναι μια περίοδος γαστριμαργικής ακολασίας με θρησκευτικό μανδύα. Το μήνυμα είναι Ειρήνη, Αγάπη και Γερό Στομάχι. Και ίσως το καλύτερο δώρο για τους μεγάλους είναι ένα καλό χωνευτικό τσέπης. Και ενώ τα Χριστούγεννα τείνουν να γίνουν μια οικουμενική ευκαιρία για πελώρια τραπεζώματα ακόμα και στις μη χριστιανικές χώρες, στα καθ’ ημάς –στον χριστιανικό κόσμο, δηλαδή– υπάρχουν ριζωμένες παραδόσεις και τυπικά εδέσματα, που διαφέρουν μεταξύ τους όσο και οι γλώσσες του κόσμου. Για σήμερα επιλέξαμε μερικά πολύ χαρακτηριστικά.
Πορτογαλία
Μπακαλιάρος; Ναι, μπακαλιάρος με πατάτες και άλλα λαχανικά. Αυστηρή καθολική νηστεία γαρ.
Ισπανία
Για τη Nochebuena (την «Άγια Νύχτα», ας πούμε) οι παραδόσεις ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή. Σταθερό σημείο αναφοράς παραμένει σε όλη την Ισπανία το γλυκό turron, ένα είδος χαλβαδόπιτας ή μαντολάτου με μέλι και άλλους ξηρούς καρπούς.
Γερμανία
Εδώ, το Stollen (ψωμοειδές κέικ με ξηρούς καρπούς και ζαχαρωτά κομμάτια φρούτων) είναι ό,τι για μας το τσουρέκι. Συνοδεύει τον καφέ μετά από ένα ελαφρύ γεύμα με ψητό γουρουνόπουλο ή πάπια.
Αίγυπτος
Λόγω διαφοράς ημερολογίου, οι κόπτες γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στις 7 Ιανουαρίου με ένα φαγητό κατσαρόλας ονόματι, εχμ, «φάτα» (βραστό αρνί με ρύζι, σκόρδο και φρυγανισμένο ψωμί), εξαιρετικά δημοφιλές σε ολόκληρη την Αίγυπτο.
Ιταλία
Και εδώ, οι καλοί καθολικοί προτιμούν το ψάρι και τα ψαρικά από το κρέας για την παραμονή των Χριστουγέννων (νηστεύουν, δηλαδή, όπως περίπου κι εμείς την Καθαρά Δευτέρα – με γαρίδες, καλαμάρια, μύδια και στρείδια συν τα κανονικά ψάρια). Για γλυκό, εννοείται το panettone.
Γαλλία
Όλα τα highlights της γαλλικής κουζίνας είναι μαζεμένα στο γεύμα της παραμονής των Χριστουγέννων, του λεγόμενου «Réveillon»: από στρείδια και καπνιστό σολωμό έως πατέ και πάπια.
Μεξικό
Μπακαλιάρος και στο Μεξικό (με ντομάτα, κάπαρη, ελιές και πατάτες), αλλά επίσης σούπα pozole από χοιρινό ή κοτόπουλο με πιπεριές τσίλι και σκόρδο. Και tamales, ένα είδος πιτάκια με γέμιση κιμά ή κοτόπουλο ή καλαμπόκι, τυλιγμένα σε φύλλα καλαμποκιού και ψημένα στον ατμό (είναι τόσο μπελαλίδικα, που τα φτιάχνουν σχεδόν μόνο στις γιορτές).
Πολωνία
Εδώ το γεύμα της παραμονής είναι υπερπαραγωγή δώδεκα πιάτων (όσα οι Απόστολοι), που σίγουρα περιλαμβάνουν κρεατοπιτάκια pierogi και σούπα borscht.
Ισλανδία
Εδώ, στον αρκτικό κύκλο, ο κόσμος γιορτάζει τα Χριστούγεννα με καπνιστό αρνί (που φαίνεται όντως λαχταριστό) και ένα ειδικό ψωμί-πίτα διακοσμημένο με παραδοσιακά μοτίβα.
Περού
Παρά τη θερινή κατάσταση εκεί στο νότιο ημισφαίριο, οι Περουβιανοί μοιάζουν να αντιμετωπίζουν τα Χριστούγεννα ως χειμωνιάτικη γιορτή: η γαλοπούλα (με σάλτσα μήλου) είναι απολύτως παραδοσιακή και εδώ, όπως και το ιταλικό panettone, η χειμερινή ατμόσφαιρα όμως υπογραμμίζεται με την παραδοσιακή ζεστή σοκολάτα που καταναλώνεται παντού.
Αυστραλία
Νότιο ημισφαίριο κι εδώ. Κατακαλόκαιρο. Αγιοβασίληδες με μαγιό – και όλα τα τυπικά αγγλοσαξωνικά εδέσματα (γαλοπούλες και χοιρινά), εντελώς, μα εντελώς εκτός εποχής.
Ιαπωνία
Τελευταία στάση, σ’ αυτή τη χώρα όπου όλος ο δυτικός κόσμος είναι παρών, αλλά σε μια παραδόξως παράλληλη εκδοχή του: στην Ιαπωνία, λοιπόν, όπου μόνο το 1% του πληθυσμού είναι χριστιανοί, οι άνθρωποι «γιορτάζουν» τα Χριστούγεννα τρώγοντας KFC. Από όλα τα εδέσματα του κόσμου.
* * *
Καλλιτέχνες στην κουζίνα και σεφ με ανησυχίες:
μια στήλη για την τέχνη της γαστρονομίας και τη γαστρονομία της τέχνης.
One comment