—του Ηλία Μαγκλίνη—
Ο μικρός Άλβι Σίνγκερ στον «Νευρικό εραστή» του Γούντι Άλεν σταμάτησε να κάνει τα μαθήματά του επειδή «διάβασε κάτι». Τι; Ότι το σύμπαν διαστέλλεται. Εφόσον το σύμπαν διαστέλλεται κάποτε θα σκάσει, λέει ο μικρός, και αυτό θα είναι το τέλος για όλους μας.
Κάπως έτσι την πάτησε και ο κύριος Γκρι. Εδώ και μέρες δυσκολεύεται να σηκωθεί απ’ το κρεβάτι τα πρωινά επειδή «διάβασε κάτι». Τι; Ότι η ύλη είναι ασταθής, μου απάντησε. Του λέω, αφού είσαι άσχετος με τη φυσική και διαβάζεις ό,τι θέλεις, τι τα θες αυτά τα διαβάσματα;
Αυτός όμως επέμεινε. Από τη δεκαετία του 1920, μου είπε, οι φυσικοί προσπαθούν απεγνωσμένα να φτάσουν σε μια ενοποίηση των θεμελιωδών θεωριών της φύσης ώστε να έχουν μια πλήρως ενοποιημένη κοσμοεικόνα. Αυτή θεωρείται μία από τις μεγάλες φιλοδοξίες του ανθρώπινου πνεύματος: η σχετικότητα (το σύμπαν στη μακροκλίμακά του: πλανήτες, άστρα, γαλαξίες κτλ.) να ενοποιηθεί με το αντίθετό της, την κβαντοφυσική (στοιχειώδη σωματίδια – μικροκλίμακα δηλαδή). Εκατό χρόνια μετά, τίποτα δεν έχει επιτευχθεί. Υπάρχουν μόνον εξισώσεις επί χάρτου.
Δοκίμασαν διάφορα πράγματα μέσα στις δεκαετίες που ακολούθησαν. Υπολογίστηκαν επιπλέον διαστάσεις (που είχαν μόνο μαθηματική σημασία, όχι φυσική), με πιο ακραία περίπτωση τη θεωρία των υπερχορδών, η οποία προβλέπει τις τέσσερις γνωστές μας διαστάσεις συν άλλες επτά (μικροσκοπικές και «κουλουριασμένες»), σύνολο έντεκα διαστάσεις (!).
Ο κύριος Γκρι «κόλλησε» με μια θεωρία των Χάουαρντ Γκεόργκι και Σέλντον Γκλάσοου, του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, η οποία το 1974 οδήγησε στη «δραματικότερη πρόβλεψη», όπως το θέτει ο Δανός ιστορικός των επιστημών Χέλτζ Κραγκ στο έξοχο βιβλίο του Οι γενιές των Κβάντων (εκδ. Κάτοπτρο): ότι το πρωτόνιο είναι ασταθές, όπως και το νετρόνιο, και ως εκ τούτου προκύπτει ότι ασταθής είναι όλη η ύλη. Αυτή αποκλήθηκε «η καταπληκτικότερη πρόβλεψη όλων των εποχών», παρότι η πιθανότητα τα πρωτόνια να είναι ασταθή είχε ακροθιγώς αναφερθεί, μόνο και μόνο για να απορριφθεί, από άλλους φυσικούς ήδη από το 1929.
Η αστάθεια της ύλης, ψελλίζει αγχωμένος ο κύριος Γκρι. Αυτό είναι το νέο του μάντρα, η νέα του εμμονή. Στην αστάθεια της οικονομίας, στην αστάθεια των τραπεζών, στην αστάθεια της πολιτικής, στην αστάθεια της βούλησης των λαών, στην αστάθεια της υγείας, στην αστάθεια των ανθρώπινων σχέσεων, στην αστάθεια του συναισθηματικού μας κόσμου, τώρα προστέθηκε και η πιο θεμελιώδης, η πιο αποκαρδιωτική αστάθεια όλων: του υλικού που μοιάζει να είναι πιο στέρεο από οτιδήποτε.
Νιώθω σαν να βαδίζω πάνω σε κινούμενη άμμο, λέει ο κύριος Γκρι και με κάνει να γελάω. Η μόνη πραγματικότητα δεν είναι η αιώρηση; Τον ρώτησα. Έπειτα, του έβαλα τις φωνές, όπως η μαμά του Άλβι Σίνγκερ στο «Νευρικό εραστή»: «Είσαι στο Μπρούκλιν», του φωνάζει η μητέρα του, «Το Μπρούκλιν ΔΕΝ διαστέλλεται!».
Πηγή: Η Καθημερινή
* * *
Ο αλλόκοτος κόσμος του M.C. Escher, όπου πράγματι κάθε ύλη είναι ασταθής. «Δεσμός ένωσης», έργο του 1956. Αρχείο Robin Lubbock/WBUR.
* * *
Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Copy-paste
dimart 