Απορία θεολόγου-ψάλτου-γυμνασιάρχου

Σημειώσεις μιας Φιλολόγου

—της Ρούλας Καλαρά—

Τα ΕΠΛ (Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια) ήσαν ό,τι καλύτερο κατάφερε να κάνει το πρώιμο ΠΑΣΟΚ στο χώρο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Eπρόκειτο για πιλοτικά σχολεία, ευρωπαϊκών προδιαγραφών, που συνδύαζαν τη θεωρητική μόρφωση με την πρακτική εξάσκηση και την ανάπτυξη των ποικίλων δεξιοτήτων των μαθητών. Το σχέδιο ήταν, σε βάθος χρόνου, όλα τα λύκεια να εξελιχθούν σε ΕΠΛ. Τα χρόνια που εγώ υπηρέτησα στο ΕΠΛ Αθηνών, στους Αμπελοκήπους, από το 1987 έως το 1999, είναι το καλύτερο κομμάτι της καθηγητικής μου καριέρας.

Μέχρι που στο Υπουργείο Παιδείας ανέτειλε ο αστήρ με το όνομα Γεράσιμος Αρσένης. Η «Μεταρρύθμιση Αρσένη» ήταν ένα θανατηφόρο χτύπημα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ανάμεσα στα άλλα, καθιέρωσε την αποστήθιση ως μέσο «μάθησης», επέβαλε τη φοίτηση στα φροντιστήρια ως αναγκαία συνθήκη για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και κατάργησε τα ΕΠΛ! Μια ωραία πρωία, λοιπόν, καταφθάνει στο σχολείο μου το επίσημο υπουργικό έγγραφο που το καταργουσε ως ΕΠΛ και το μετέτρεπε σε μικρό σχολείο γειτονιάς. Αυτομάτως, το 1/3 των καθηγητών έχανε τη θέση του. Ανάμεσά τους κι εγώ.

Ως υπεράριθμη πλέον, έπρεπε να αναζητήσω θέση, καταρχάς, σε κάποιο όμορο σχολείο. Όπως όλοι, έτσι κι εγώ κατέφυγα στο Γραφείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της περιοχής του κεντρου της Αθήνας. Η Προϊσταμένη ήταν η πρώην Διεθύντρια του ΕΠΛ, φιλόλογος κι αυτή, που τη γνώριζα και με γνώριζε καλά. Μου βρήκε μια κενή θεση σε ένα Γυμνάσιο του Κολωνακίου. Καθόλου δεν μου άρεσε η ιδέα, γιατί όλα μου τα χρόνια δίδασκα αποκλειστικά σε λύκεια, σε μεγάλα παιδιά και ειδικά σε υποψήφιους — σε νεαρούς άντρες και γυναίκες. Δεν υπήρχε, όμως, τίποτα άλλο· άσε που κατάλαβα ότι έπρεπε να θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που βρέθηκε κι αυτό.

Περίλυπη για την απώλεια του ΕΠΛ, ανήσυχη για την προοπτική να διδάξω για πρώτη φορά στη ζωή μου στα μικρούλια 12χρονα, την ευχαρίστησα και ξεκίνησα να πάρω το δρόμο μου. Και τότε σηκώθηκε, με πήρε παράμερα και μου είπε στο αυτί: «Εκεί που θα πας, υπάρχει ένας διευθυντής θεολόγος κι ενας υποδιευθυντής μαθηματικός. Ο διευθυντής είναι βλάκας και πήρε τη θέση λόγω αρχαιότητας, αλλά ο υποδιευθυντης είναι πολύ ξύπνιος και, στην πραγματικότητα, αυτός διοικεί το σχολείο. Μην παρουσιαστείς στον διευθυντή, γιατί δεν θα καταφέρεις να συνεννοηθείς, θα εκνευριστείς και θα κάνεις κακή αρχή σε καινούργιο περιβάλλον. Σε ξέρω, Ρούλα! Θα σου σπάσει τα νεύρα. Πήγαινε κατευθείαν στον υποδιευθυντή και αυτός θα σε κατευθύνει μια χαρά!»

Με αυτή την υπόδειξη υπό μάλης, την άλλη μέρα πρωί πρωί ξεκινάω με την αγωνία του νεοσύλλεκτου και πάω. Τους πετυχαίνω την ώρα που χτυπάει το κουδούνι και ετοιμάζονται για την «αγαπημένη μου» πρωινή προσευχή. Δεν γνωρίζω κανεναν. Στο χώρο κυριαρχεί ένας τύπος με κοστούμι και γραβάτα, που είναι μπροστά σ’ ένα μικρόφωνο στην αυλή, φωνάζει δυνατά, χειρονομεί, προσπαθεί να βάλει τα παιδιά να κάνουν γραμμές, τα απειλεί με τιμωρίες και τέτοια. «Α!» λέω από μέσα μου. «Αυτός είναι σίγουρα ο βλάκας που μου είπε η κυρία Τσ.! Ας κάνω την πάπια, ας μην του πω τίποτα κι ας ανέβω απάνω στο γραφείο να βρω τον ξύπνιο και να αναλάβω υπηρεσία».

Περιμένω σε μια ακρούλα της αυλής να τελειώσει η προσευχή και τρέχω στη σκάλα να προλάβω ν’ ανέβω πριν από τα παιδιά, και πηγαίνω στο γραφείο που έγραφε απέξω «ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ». Χτυπάω την πόρτα — τίποτα! Ξαναχτυπάω — τίποτα! Ανοίγω σιγά σιγά από μόνη μου και αποσβολώνομαι. Ένας κυριούλης κακομοιρούλης καθεται στο γραφείο, σιγοψέλνει με κλειστά μάτια και κουνάει ρυθμικά τα χέρια του. Πάνω στο γραφείο μπροστά του βρίσκεται ένα ραδιόφωνο ανοιχτό στη διαπασών στο σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδας και μια εκκλησιαστική χορωδία ψέλνει ένα τροπάριο! Ήταν ο Διευθυντής, θεολόγος και ψάλτης. Καλημέρισα, συστήθηκα και ξαναπήρα δρόμο για την αυλή, να βρω τον φωνακλά τον κ. Σβ., τον ευφυή Μαθηματικό και, πολύ σύντομα, έναν από τους πιο αγαπημένους συναδέλφους που γνώρισα στα σχολεία που υπηρέτησα.

* * *

H Ρούλα Καλαρά θυμάται επεισόδια και σκηνές από τη θητεία της στο δημόσιο ελληνικό σχολείο, στο οποίο εργάστηκε επί 30 συναπτά έτη. Ιστορίες αστείες, σκληρές, τραγελαφικές, φαιδρές ή στενάχωρες, όπως ακριβώς και το ελληνικό σχολείο που τόσα χρόνια τώρα περιμένει τη μεταρρύθμιση που δεν γίνεται.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία
Σημειώσεις μιας φιλολόγου