Η Τεραστία Κοινωνικὴ Σημασία τῶν Βλακῶν ἐν τῷ Συγχρόνῳ Βίῳ

—Προτάσεις για δωρεάν e-book από την Ελένη Κεχαγιόγλου—

Ο πολιτικός στοχαστής και δημοσιογράφος Ευάγγελος Λεμπέσης (Μύτικας Χαλκίδας, 1904-Αθήνα, 1968), παρότι άγνωστος στο ευρύ κοινό, θεωρείται πρωτοπόρος κοινωνιολόγος και ένα ανήσυχο, κριτικό και μαχητικό πνεύμα, ο οποίος εργάστηκε ως Καθηγητής της Κοινωνιολογίας στην Πάντειο Σχολή Πολιτικών Επιστημών (1931) και αργότερα στη Σχολή Επαγγελματικού Προσανατολισμού (1955), ήταν αρθρογράφος του Οικονομικού Ταχυδρόμου (1931-35) και Διευθυντής Σύνταξης του περιοδικού Εργασία (1938), υπήρξε Διευθυντής Τύπου του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών (1946-47) και Σχολιαστής στον Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών (1948), διετέλεσε Διευθυντής της Υπηρεσίας Μελετών της Αγροτικής Τράπεζας (1938-1958) και Διευθυντής του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως (Γενική Διεύθυνση Τύπου· 1954- 1956).

Από τα πολλά συγγράματα, άρθρα και τις μελέτες του και τις θεατρικές κριτικές που έγραφε με το ψευδώνυμο Π. Θνητός, γνωστότερο είναι το δοκίμιο που σας προτείνουμε σήμερα, Η Τεραστία Σημασία των Βλακών εν των Συγχρόνω Βίω, μια μελέτη-ανάλυση της νεοελληνικής πραγματικότητας υπό κοινωνιολογική οπτική που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο 1941, στο έντυπο Εφημερίς Ελλήνων Νομικών, με τα αρχικά Ε. Λ., ξεσήκωσε πλήθος αντιδράσεων εκ μέρους των συντηρητικών διανοούμενων της εποχής. Κάτι διόλου άγνωστο στον Λεμπέση ο οποίος θεωρείτο πένα καυστική και αμείλικτη στην κριτική ανθρώπων και καταστάσεων. «Προτιμούσε τον κίνδυνο να αδικήσει με την υπερβολή της καυστικότητάς του παρά να συμβάλει με την ανοχή του στη διαιώνιση μιας σφαλερής και επιζήμιας καταστάσεως», σημείωνε η σύζυγός του Κλειώ Τσαλίκη μετά τον θάνατό του.

Επρόκειτο για άνθρωπο «υπερβολικά Ευρωπαίο και υπερβολικά ευφυή», που υπήρξε «ένας αριστερός της δεξιάς», σύμφωνα με τη διατύπωση του Θωμά Γκόρπα, ο οποίος προλόγισε το 1990 έκδοση στην οποία το κείμενο του Λεμπέση έχει μεταγραφεί από την καθαρεύουσα στη δημοτική γλώσσα, την οποία μπορείτε να κατεβάσετε εδώ.

Αυτοβιογραφούμενος ο Λεμπέσης έγραφε:

«Περατώσας τας εν Αθήναις γυμνασιακάς μου σπουδάς, μετέβην τω 1920 εις Γερμανίαν, ένθα ενεγράφην εις το Πανεπιστήμιον της Φραγκφούρτης. Εσπούδασα επί 10ετίαν πολιτικάς, οικονομικάς και κοινωνικάς επιστήμας, επί 6 και ήμισυ έτη εν Γερμανία, επί 2 έτη εν Παρισίοις και επί εν και ήμισυ έτος εν Ιταλία.

»Κύριος κλάδος εις ον ησχολήθην εις τας πανεπιστημιακάς μου σπουδάς και επί του οποίου έγραψα την διδακτορική μου διατριβήν, γενομένην δεκτήν υπό του καθηγητού μου Franz Oppenheimer είναι η Κοινωνιολογία. Αι λοιπαί σπουδαί εις τας οποίας επεδόθη, ήσαν, πλην της Κοινωνιολογίας, 2) η Φιλοσοφία, 3) η Ψυχολογία, 4) η Πολιτική Οικονομία, 5) η Δημοσιονομία, 6) Αρχαί Δημοσίου Δικαίου, 7) Συνταγματικόν Δίκαιον, 8) Διοικητικόν Δίκαιον, 9) Διεθνές Δίκαιον, 10) Ανθρωπολογία και Εθνολογία, 11) Κοινωνική Πολιτική, 12) Αγροτική Οικονομία και Αγροτική Πολιτική, 13) Επιστημονική Δημοσιογραφία.

»Επιπροσθέτως ησχολήθην, εξ ιδίας προαιρέσεως, με την Ιστορίαν της Τέχνης, με την Ευρωπαϊκήν Λογοτεχνίαν, Ποίησιν και Κριτικήν και με την Ευρωπαϊκήν Δημοσιογραφίαν.

Επίσης κέκτημαι το Πανεπιστημιακόν δίπλωμα των Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών»

Ἡ Τεραστία Κοινωνικὴ  Σημασία τῶν Βλακῶν ἐν τῷ Συγχρόνῳ Βίῳ (1941) είναι μάλλον η πρώτη ελληνική μελέτη που εξετάζει το θέμα «βλάκες και δημόσιος βίος». Το έργο θεωρεί δυνάστες του κόσμου τους βλάκες και καταγγέλλει την παντελή (και αβάσταχτα διαχρονική) έλλειψη αξιοκρατίας στη δημόσια σφαίρα, θεωρώντας ότι το παθογενές αυτό σύμπτωμα —που ως αποτέλεσμα έχει την κακοδιαχείριση, τη δημαγωγία, τις πελατειακές σχέσεις, τη γραφειοκρατία και, εντέλει, την πολιτική παρακμή— οφείλεται στις συνασπισμένες κλίκες των βλακών, στις «βλακικές αγέλες», των ανθρώπων δηλαδή οι οποίοι αδυνατούν να κατανοήσουν κάθε είδους ιδέες.

Διαβάστε το, εφόσον θεωρείται ότι η αφιέρωσή του σας αφορά:

Θὰ ἔπρεπεν ἴσως, ἐκ λόγων εὐγνωμοσύνης πρὸς τοὺς ἀποτελοῦντας τὸ θέμα τῆς παρούσης μελέτης δυνάστας τῆς ἀνθρωπότητος ν᾿ ἀφιερωθῇ αὕτη εἰς αὐτούς. Ἐκ λόγων δικαιοσύνης ὅμως ἀφιεροῦται – καὶ οὐκ ἐπ᾿ ἐλάχιστον, πρὸς διδαχήν των – εἰς τοὺς δυναστευομένους: δηλονότι εἰς τοὺς εὐφυεῖς!

Το πρωτότυπο έργο μπορείτε να διαβάσετε εδώ

ή να κατεβάσετε από εδώ

 * * *

Εδώ παλιότερες προτάσεις από τη στήλη e-bookάρω δωρεάν