Η αναίσθητη ευαισθησία

—της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου για τη στήλη Παροράματα και ημαρτημένα—

Άλλη μια ενημερωτική, όπως τουλάχιστον δηλώθηκε, συνεδρίαση της Βουλής πραγματοποιήθηκε χτες, άλλη μια βραδιά έκλεισε χωρίς να γίνουμε σοφότεροι σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων και το τι μας επιφυλάσσει το μέλλον. Μάθαμε όμως, νομίζω, κάτι παραπάνω για το παρόν. Έστω κι αν η επιπλέον γνώση μεταφράστηκε σε έναν ακόμα επώδυνο κόμπο στο στομάχι: μάθαμε για τις πολλαπλές χρήσεις της κοινωνικής ευαισθησίας.

Αυτά τα πράγματα δεν θέλουν και πολύ – συχνά, μια-δυο λέξεις (ή και καμιά, εν προκειμένω) αρκούν για να αποκαλύψουν τα πάντα. Έτσι, χτες, στην πρωτολογία του Πάνου Καμμένου, υπουργού της κυβέρνησης (ας το επαναλάβω κι εδώ, μπας και το χωνέψω κάποτε), τον ακούσαμε να κραυγάζει, απευθυνόμενος προς τους βουλευτές της ΝΔ, «στα τέσσερα εσείς, στα τέσσερα, στα τέσσερα». Η αναφορά είναι γνωστή – εξάλλου, η περί τα γενετήσια θεματολογία αποτελεί μακράν το πιο αγαπημένο πεδίο σχολιασμού για τους βουλευτές του συγκυβερνώντος κόμματος των ΑΝΕΛ. Αλλά φυσικά, δουλειά του αρχηγού είναι να ξεχωρίζει, πάντα. Δεν θα μπορούσε ο Πάνος ο Καμμένος να αφήσει όλη τη δόξα του (ανεξαρτητελληνικού) χιούμορ σε έναν απλό βουλευτή όπως ο Νίκος Νικολόπουλος. Έπρεπε να υπερθεματίσει, να διαπρέψει. Να κάνει τους ψηφοφόρους του –και μερικούς ακόμα– να γελάσουν και να πουν, «βρε, τον μπαγάσα, πώς τα λέει». Και ο καλύτερος χώρος γι’ αυτό ήταν, προφανώς, το βήμα της Βουλής. Εις επήκοον του πανελληνίου (και των μαθητών που βρίσκονταν στα θεωρεία).

Και ενώ προσπαθούσα, ενώ τον άκουγα, να πείσω το στομάχι μου να εγκαταλείψει την περιοχή του λαιμού μου και να επιστρέψει στη θέση του, περίμενα παράλληλα να δω τη, γνωστή για την ευαισθησία της σε θέματα σεξισμού, πρόεδρο της Βουλής να αφρίζει δικαίως και επαναφέρει τον αρχηγό των ΑΝΕΛ στην τάξη.

Τίποτα.

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν έκανε το παραμικρό σχόλιο σε σχέση με την απίστευτη χυδαιότητα που εκστόμισε ο Πάνος Καμμένος. Αντιθέτως, στις διαμαρτυρίες των βουλευτών (της ΝΔ, και όχι μόνο), παρενέβη με πολύ μπρίο για να πει ότι σύμφωνα με τον κανονισμό, στη συγκεκριμένη συνεδρίαση μιλούν μόνο οι αρχηγοί, και άρα όσοι διαμαρτύρονται μάλλον ονειρεύονται να γίνουν αρχηγοί. Έσπευσε επίσης, λίγο αργότερα, να ψέξει τον Ευάγγελο Βενιζέλο για την αναφορά του στο γνωστό «Κούγκι» (επίσης του Πάνου Καμμένου), λέγοντας, με φωνή ραγισμένη από τη συγκίνηση, πως είναι απαράδεκτο να ειρωνεύεται (ο Βενιζέλος, όχι ο Καμμένος που το είπε αρχικά) τους αγώνες των προγόνων μας για την ελευθερία.

Τι το τρομερό υπάρχει σε όλα αυτά; Μήπως δεν ξέρουμε το ποιόν του Πάνου Καμμένου (παρόλο που δεν παύει, ομολογώ, να με εκπλήσσει); Ή μήπως δεν ξέρουμε την απροκάλυπτη μεροληψία της Ζωής Κωνσταντοπούλου; Ναι, όλα αυτά είναι γνωστά. Υποθέτω μάλιστα πως το απύλωτο στόμα του Καμμένου και των βουλευτών του έχουν και την έγκριση μεγάλου μέρους της κοινωνίας, που βδελύσσεται τους κανόνες γενικά («Δημοκρατία έχουμε!»). Ομοίως και οι αμφίβολης ηθικής ακεραιότητας χειρισμοί της ΠτΒ («Δώσ’ τους να καταλάβουνε!») Το ενδιαφέρον, νομίζω, έγκειται ακριβώς στον συνδυασμό του λόγου του ενός και της σιωπής της άλλης, στο δίδυμο δράσης-(μη) αντίδρασης εκείνη την ώρα στη Βουλή.

Και οι δύο (Καμμένος-Κωνσταντοπούλου) ανήκουν ως βουλευτές στα δύο κυβερνητικά κόμματα και μάλιστα κατέχουν ιδιαίτερα υψηλά πόστα σε πολιτειακό επίπεδο. Ταυτόχρονα όμως μοιάζουν να εκπροσωπούν μια ιδιότυπη «εξ αριστερών» εθνικοπατριωτική αντιπολίτευση εντός της κυβέρνησης, που απλώς εκφράζεται από τον καθένα διαφορετικά: από τον μεν Καμμένο με κραυγές (και πολλά κοκοράκια) περί μπουρλότου, δοσίλογων, τοκογλύφων κ.λπ., από δε την Κωνσταντοπούλου με ατέλειωτες εξεταστικές επιτροπές (ορισμένες εκ των οποίων περιέχουν το πόρισμα ήδη στον τίτλο τους). Είναι φανερό, νομίζω, ότι η χθεσινή σιωπή της ΠτΒ ισοδυναμεί εν προκειμένω με αναφανδόν συναίνεση. Πολύ θα ήθελε να το είχε πει η ίδια αυτό που είπε ο Καμμένος, αλλά μάλλον δεν το επιτρέπει το προφίλ της. Έτσι, άφησε λυτό το μπουλντόγκ να κάνει τη βρωμοδουλειά αντ’ αυτής, ενώ εκείνη απολάμβανε το ακρόαμα.

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα πιο αποκαλυπτικό στη στάση της: πριν λίγο καιρό, ορθώς, ορθότατα είχε επιπλήξει τον πρόεδρο της ΝΔ για το επίσης άθλιο, γελοίο και απύθμενα βλακώδες και σεξιστικό «εμένα μου αρέσει ο αντρίκιος τρόπος, ο ευθύς». Τώρα, για κάτι εξίσου, αν όχι και περισσότερο άθλιο και χυδαίο – τίποτα. Το θέμα ωστόσο δεν είναι πια η μεροληψία της: είναι η ψυχρή εκμετάλλευση ενός ολόκληρου συστήματος ανθρωπιστικών αξιών προκειμένου να χτίσει ένα προφίλ, μια καριέρα. Είναι η πλήρης αποστασιοποίηση από τις ουσιώδεις ευαισθησίες στις οποίες αντιστοιχεί η καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση το φύλο ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό, η μη ανοχή στη χυδαιότητα – ναι, αυτή την καθημερινή, ποταπή χυδαιότητα που κάνει τους πολίτες να απαιτούν όλο και λιγότερα από τους πολιτικούς, να θεωρούν ότι «αφού δεν έχουν κλέψει, τότε εντάξει». Και ακριβώς η εργαλειακή χρήση αυτών των ιδεών είναι που τους αφαιρεί οποιοδήποτε περιεχόμενο, άρα και κάθε πειστικότητα. Τις καθιστά κενό γράμμα, έναν ακόμα βαρετό «κανόνα» συμπεριφοράς, που με πολύ χαρά θα τσαλαπατήσει οποιοσδήποτε – παίρνοντας, στο μεταξύ, έτσι και μια ωραία τζούρα επαναστατικότητας. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν εγκαλεί τους σεξιστές και τους παραβαίνοντες τους κανόνες επειδή οι πράξεις τους προσβάλλουν συγκεκριμένες αξίες. Το κάνει επειδή οι ίδιοι ως (πολιτικές) οντότητες την ενοχλούν. Ο Σαμαράς την ενοχλεί πολιτικά. Ο Καμμένος πάλι, όχι.

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου έχει, αναμφίβολα, το «ρεύμα» της τους και τους δικούς της σκοπούς, τους οποίους θεωρεί υψηλούς και ευγενείς. Και για να τους πετύχει δεν διστάζει, από τη θέση της, να αγιάσει το μέσο, τον Πάνο Καμμένο (που με τη σειρά του δεν βλέπει καθόλου εαυτόν ως μέσο, αλλά ως έναν μεγάλο, ζουμπουρλούδικο στόχο). Κάπως σαν τη γνωστή ρήση του Αμερικανού κωμικού Τζον Κάρλιν: «Bombing for peace is like fucking for virginity».

* * *