Είκοσι κανόνες για τη συγγραφή αστυνομικών ιστοριών

—του Γιώργου Θεοχάρη—

Στο εξαιρετικό μυθιστόρημα του Antoine Bello Έρευνα για την Εξαφάνιση της Εμιλί Μπρυνέ (μετάφραση: Τίτικα Δημητρούλια, Πόλις, 2015) γίνεται αναφορά στους «Είκοσι κανόνες για τη συγγραφή αστυνομικών ιστοριών» του S.S. Van Dine. Επειδή τους συγγραφείς της επινοητικότητας του Bello δεν είναι να τους εμπιστεύεσαι, θα μπορούσε κάλλιστα η αναφορά να είναι της μπορχεσιανής σχολής· εντούτοις, το όνομα κάτι μου έλεγε, κάπου το είχα ξαναδεί. Ψάχνοντας στο Διαδίκτυο έλυσα όλες μου τις απορίες – και τώρα θα λύσω και τις δικές σας, κι ας μην τις έχετε!

Ο S.S. Van Dine εμφανίζεται ως ο εξαιρετικά εμπορικός συγγραφέας μιας ντουζίνας αστυνομικών μυθιστορημάτων κατά τις δεκαετίες του 1920 και 1930. Πρόκειται για λογοτεχνικό ψευδώνυμο, πίσω από οποίο προσπάθησε ανεπιτυχώς να κρυφτεί ο τεχνοκριτικός Willard Huntington Wright.

Ο Wright γεννήθηκε το 1988 στη Βιρτζίνια, αλλά μεγάλωσε στην Καλιφόρνια. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα πέρασε από τρία ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων και το Harvard, χωρίς να πάρει πτυχίο από κανένα. Στα 21 του έπιασε δουλειά στην εφημερίδα Los Angeles Times, και σύντομα απόκτησε φήμη για τις φαρμακερές κριτικές βιβλίων και τις αμφιλεγόμενες απόψεις του. Ήταν ιδιαίτερα καυστικός με την ερωτική και αστυνομική λογοτεχνία της εποχής. Γρήγορα δημιούργησε αντιπάθειες και εχθρούς, και λίγα χρόνια πριν από τον Μεγάλο Πόλεμο μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου έκανε όνομα ως τεχνοκριτικός. Η κριτική ζωγραφικής ήταν ο τομέας όπου διακρίθηκε, αν και ασχολήθηκε με πολλά περισσότερα. Το 1915 εξέδωσε ένα βιβλίο εκλαΐκευσης του έργου του Nietzsche, με τίτλο What Nietzsche Taught. Το 1916 κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα, με τίτλο The Man of Promise, στο οποίο η κριτική διέγνωσε ως κύρια επιρροή τον νατουραλισμό του Theodore Dreiser και δευτερευόντως τους Oscar Wilde και Ambrose Bierce. Κανένα από τα δύο αυτά βιβλία δεν βρήκε το κοινό του. Κάπως καλύτερα τα πήγε ένα φιλοσοφικό του έργο περί αισθητικής, το The Creative Will (1916). Αντιθέτως, τα βιβλία του για τη ζωγραφική τέχνη αντιμετωπίστηκαν θετικά και διαβάστηκαν πολύ στους καλλιτεχνικούς κύκλους. Ο Willard, όπως και ο μικρότερος αδερφός του, ο  Stanton Macdonald-Wright, γνωστός ζωγράφος και ιδρυτής της σχολής του Συγχρονισμού, με τον οποίο συνέγραψε το σημαντικό για την εποχή του Modern Painting: Its Tendency and Meaning, υπήρξε μορφή της προπολεμικής νεοϋορκέζικης avant-garde. Μετά, όμως, άρχισαν τα προβλήματα. Το 1917 εξέδωσε ένα βιβλίο με τίτλο Misinforming a Nation, όπου ασκούσε έντονη κριτική στην ενδέκατη έκδοση της εγκυκλοπαίδειας Britannica, αποδίδοντας δόλο και προκατάληψη τους Βρετανούς εκδότες και συντάκτες. Εν μέσω του Α΄ΠΠ, δεν ήταν καλή εποχή να είναι κανείς γερμανόφιλος· έτσι ο Wright μπήκε στη μαύρη λίστα και δεν μπορούσε να βρει πουθενά δουλειά ως δημοσιογράφος. Ήρθε ως συμπλήρωμα και μία ψευδής κατηγορία για κατασκοπία, η οποία πήρε μεγάλες διαστάσεις στον τύπο, και ως αποτέλεσμα ο Wright έπαθε νευρικό κλονισμό και επέστρεψε στην Καλιφόρνια, ουσιαστικά για να χαθεί από προσώπου γης. Τότε ξεκίνησε και ο δια βίου εθισμός του στην κοκαΐνη.

Το 1920 γύρισε στη Νέα Υόρκη για να ξαναπροσπαθήσει, αλλά ο αποκλεισμός του ήταν ακόμα εν ισχύει: μόνιμη δουλειά δεν μπορούσε να βρει και οι παλιοί του φίλοι έκαναν πως δεν τον ξέρουν. Για τρία χρόνια φυτοζωούσε, γράφοντας οπουδήποτε με το κομμάτι. Η δε κοκαΐνη είχε πια τον πρώτο λόγο στη ζωή του. Το 1923 κατέρρευσε εκ νέου και αναγκάστηκε να μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα κλινήρης μέχρι να αναρρώσει. Τότε ήταν που για να περνάει την ώρα του έπεσε με τα μούτρα στις αστυνομικές ιστορίες. Διάβασε τα πάντα. Το 1926 δημοσίευσε, με το πραγματικό του όνομα, ένα μικρό άρθρο με τα συμπεράσματά του για το είδος, στο περιοδικό Scribner’s, με τίτλο “The Detective Story”. Όμως, δεν έμεινε στη θεωρία· έγραψε κι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, το The Benson Murder Case, όπου εισήγαγε τον ερασιτέχνη ντετέκτιβ Philo Vance. Το εξέδωσε το 1926 με το ψευδώνυμο S.S. Van Dine γιατί αφενός δεν ήθελε να βρει μπροστά του εμπόδια από τους εχθρούς του παρελθόντος και αφετέρου ντρεπόταν να εμφανιστεί, αυτός, ένας σοβαρός τεχνοκριτικός, ως συγγραφέας αστυνομικών. Το μυθιστόρημα είχε μεγάλη εμπορική επιτυχία, και μέσα σε δύο χρόνια  ακολούθησαν άλλα δύο, με τον ίδιο ήρωα, εξίσου επιτυχημένα. Σύντομα αποκαλύφθηκε ποιος κρυβόταν πίσω από το ψευδώνυμο, αλλά στην Αμερική η εμπορική επιτυχία διαγράφει όλα τα κουσούρια, υπαρκτά και ανύπαρκτα. Ο Van Dine ήταν ήδη από την εμφάνισή του ανάμεσα στους κορυφαίους σε πωλήσεις συγγραφείς στον αγγλόφωνο κόσμο, και ο Wright επιτέλους πλούτισε. Μόνο που η επιτυχία τελικά αποδείχτηκε παγίδα από την οποία δεν ξέφυγε ποτέ.

Το θέμα ήταν ότι ο Wright βαριόταν να συνεχίσει να γράφει τις περιπέτειες του Philo Vance, αλλά η συγκυρία δεν τον ευνόησε να τα παρατήσει, καθώς μεσολάβησε η οικονομική ύφεση, λόγω του κραχ του 1929. Στο μεταξύ, είχε καλομάθει στα πολλά λεφτά που του απέφεραν τα αστυνομικά και δεν του ήταν εύκολο να απαρνηθεί τον πλούσιο τρόπο ζωής που είχε συνηθίσει, μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του, τα τελευταία χρόνια, και που θα ήταν αδύνατον να συνεχίσει να απολαμβάνει με τα πενιχρά εισοδήματα ενός τεχνοκριτικού – κι αυτό, αν κατάφερνε να βρει δουλειά εν μέσω της κρίσης. Ως αποτέλεσμα, συνέχισε να γράφει αστυνομικά μέχρι το τέλος της ζωής του, αν και ποτέ δεν καταδέχτηκε να τα υπογράψει με το πραγματικό του όνομα. Πέθανε το 1939, μόλις 50 ετών, προδομένος από την καρδιά του, τσακισμένος από το  αλκοόλ και την κοκαΐνη.

Μεταξύ 1926-1939, έγραψε συνολικά 12 αστυνομικά μυθιστορήματα, 10 από τα οποία έγιναν και ταινίες. Σε όλα πρωταγωνιστεί ο Philo Vance, ένας ντετέκτιβ στον αντίποδα των συγχρόνων του Sam Spade και Philip Marlowe. Ο Van Dine ήταν για το αμερικανικό whodunit της εποχής ό,τι οι Dashiell Hammett και Raymond Chandler για το hard–boiled. Ο Philo Vance περιγράφεται ως φιλότεχνος, εστέτ, υπερόπτης, ματαιόδοξος, πανέξυπνος, δανδής και μπον βιβέρ. Χμ. Δηλαδή, ο Wright εξιδανικευμένος. Τα μυθιστορήματα είναι γραμμένα σε πρώτο πρόσωπο από τον S.S. Van Dine, δευτερεύων ήρωας και ο ίδιος μέσα σε αυτά, ο οποίος περιγράφει τις περιπέτειες του Philo Vance – προφανώς, το σχήμα είναι δάνειο από το δίδυμο Dr. Watson–Mr. Holmes του Sir Arthur Conan Doyle. Τα μυθιστορήματα του Van Dine είναι πλέον ξεπερασμένα και διαβάζονται δύσκολα. Όποιος θέλει, μπορεί να τα κατεβάσει –νόμιμα!– από εδώ και να πάρει τουλάχιστον μια ιδέα.

Εκείνο για το οποίο κυρίως μνημονεύεται ο Van Dine σήμερα είναι ένα μικρό άρθρο του από το 1928, με τίτλο “Twenty rules for writing detective stories” στο American Magazine (αργότερα το συμπεριέλαβε και στην ανθολογία Philo Vance Investigates του 1936). Το άρθρο αυτό, πέρα από την ιστορική του σημασία —καθώς αποτελεί μια πρώτη συγκροτημένη προσπάθεια θεωρητικής θεμελίωσης του είδους από έναν ερευνητή που πέρασε στην πράξη—, έχει κι ένα έξτρα ενδιαφέρον για τους λάτρεις του αστυνομικού μυθιστορήματος: έχοντας κατά νου το πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα έκτοτε, γίνεται σαφές ότι σχεδόν όλοι οι κανόνες μπορούν να παραβιαστούν με έξοχα αποτελέσματα (αφήνω στον προσεκτικό αναγνώστη τη χαρά να ανακαλύψει μόνος του ποιοι κανόνες εξακολουθούν να παραμένουν απαράβατοι)  — μόνο που για να παραβιάσεις τους κανόνες επιτυχώς, καλό είναι πρώτα να τους μάθεις. Ιδού, λοιπόν, το μικρό αυτό άρθρο, σε μία πρόχειρη δική μου μετάφραση:

Είκοσι κανόνες για τη συγγραφή αστυνομικών ιστοριών

–του S.S. Van Dine–

Η αστυνομική ιστορία είναι ένα είδος πνευματικού παιχνιδιού. Είναι όμως και κάτι παραπάνω – ένα άθλημα με κανόνες. Για τη συγγραφή αστυνομικών ιστοριών, υπάρχουν πολύ συγκεκριμένοι κανόνες – άγραφοι, ίσως, αλλά παρ’ όλα αυτά δεσμευτικοί· κάθε αξιοσέβαστος συγγραφέας λογοτεχνικών μυστηρίων τους τηρεί. Στο ανά χείρας σημείωμα, καταθέτω τις βασικές αρχές της συγγραφής αστυνομικών ιστοριών, αντλώντας εν μέρει από την πρακτική όλων των μεγάλων συγγραφέων του είδους και εν μέρει από τις παροτρύνσεις της συνείδησης του ειλικρινούς συγγραφέα. Ήτοι:

1. Ο αναγνώστης πρέπει να έχει ίσες ευκαιρίες με τον ντετέκτιβ για να λύσει το μυστήριο. Όλα τα στοιχεία πρέπει να δηλώνονται και να περιγράφονται με σαφήνεια.

2. Ο αναγνώστης δεν πρέπει να εξαπατάται με ηθελημένα τεχνάσματα πέρα από εκείνα με τα οποία ο εγκληματίας προσπαθεί, ως οφείλει, να εξαπατήσει τον ίδιο τον ντετέκτιβ.

3. Δεν πρέπει να υπάρχει δευτερεύουσα πλοκή ερωτικού ενδιαφέροντος. Η δουλειά μας είναι να φέρουμε έναν εγκληματία ενώπιον της δικαιοσύνης και όχι ένα ερωτοχτυπημένο ζεύγος στα σκαλιά της εκκλησίας.

4. Ο ίδιος ο ντετέκτιβ, ή κάποιος άλλος από τους επίσημους ερευνητές, δεν πρέπει ποτέ να αποδεικνύεται στο τέλος ότι είναι ο δράστης τού υπό διερεύνηση εγκλήματος. Κάτι τέτοιο αποτελεί ωμή εξαπάτηση, ισότιμη με το να προσφέρεις σε κάποιον ένα αστραφτερό σεντ για να σου δώσει ένα χρυσό πεντοδόλαρο. Πρόκειται για ξεκάθαρη απάτη.

5. Ο ένοχος πρέπει να αποκαλύπτεται μέσω λογικών συμπερασμάτων – όχι κατά λάθος ή από σύμπτωση ή μετά κάποια αψυχολόγητη εξομολόγηση. Η λύση ενός μυστηρίου με κάποιον από αυτούς τους απαράδεκτους τρόπους είναι σαν να στέλνετε τον αναγνώστη σε μια εσκεμμένη αναζήτηση μονόκερων και μετά, αφού αποτύχει να τους βρει, να του λέτε ότι είχατε το αντικείμενο της αναζήτησής του στο μανίκι σας μιας εξαρχής. Ένας τέτοιος συγγραφέας δεν είναι καλύτερος από έναν φαρσέρ.

6. Στο αστυνομικό μυθιστόρημα πρέπει να υπάρχει ένας ντετέκτιβ· και ένας ντετέκτιβ δεν είναι ντετέκτιβ αν δεν ψάχνει για στοιχεία. Η δουλειά του είναι να συλλέγει στοιχεία που τελικά θα οδηγήσουν στο πρόσωπο που διέπραξε το έγκλημα στο πρώτο κεφάλαιο· και αν ο ντετέκτιβ δεν καταλήξει σε συμπεράσματα μέσα από την ανάλυση των εν λόγω στοιχείων, θα έχει λύσει την υπόθεση με τον ίδιο τρόπο που ένας μαθητής αντιγράφει τη λύση μιας άσκησης από το λυσάρι.

7. Σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα επιβάλλεται να υπάρχει ένα πτώμα, και όσο πιο νεκρό το πτώμα τόσο το καλύτερο. Έγκλημα ελαφρύτερο του φόνου δεν αρκεί. Τριακόσιες σελίδες είναι πάρα πολλή φασαρία για ένα έγκλημα πέραν του φόνου. Στο κάτω-κάτω, ο κόπος του αναγνώστη και η ενέργεια που θα καταναλώσει πρέπει να ανταμειφθούν.

8. Η διαλεύκανση του εγκλήματος πρέπει να επιτυγχάνεται με αυστηρώς ρεαλιστικά μέσα. Η αποκάλυψη της αλήθειας μέσω μεταφυσικών μηνυμάτων, πνευματικής καθοδήγησης σε πίνακες γραμμάτων, διαβάσματος της σκέψης, καλέσματος πνευμάτων, μελέτης της κρυστάλλινης σφαίρας και των τοιαύτων απαγορεύεται. Ένας αναγνώστης έχει την ευκαιρία να ανταγωνιστεί έναν ορθολογιστή ντετέκτιβ, αλλά αν πρέπει να ανταγωνιστεί τον κόσμο των πνευμάτων στην τέταρτη διάσταση της μεταφυσικής, τότε έχει ηττηθεί εξαρχής.

9. Πρέπει να υπάρχει ένας και μόνον ένας ντετέκτιβ – δηλαδή, ένας και μόνον ένας πρέπει να συνάγει τα συμπεράσματα, ο από μηχανής θεός. Εάν βάλετε τρεις ή τέσσερις ή και περισσότερους ντετέκτιβ να ενώνουν τις δυνάμεις τους για την ίδια υπόθεση, όχι μόνο θα διασπάσετε το ενδιαφέρον και θα σπάσετε τη γραμμική ανέλιξη της λογικής, αλλά θα έχετε και ένα άδικο πλεονέκτημα εις βάρος του αναγνώστη. Εάν υπάρχουν περισσότεροι από έναν ντετέκτιβ, ο αναγνώστης δεν θα ξέρει ποιος είναι ο άμεσος ανταγωνιστής του στη συναγωγή συμπερασμάτων. Θα είναι σαν να αναγκάζετε τον αναγνώστη να συναγωνιστεί μόνος του σε έναν αγώνα δρόμου μία ομάδα σκυταλοδρομίας.

10. Ο ένοχος πρέπει να αποδειχθεί ότι είναι χαρακτήρας που έχει παίξει έναν λίγο-πολύ σημαντικό ρόλο στην ιστορία – δηλαδή, ένα πρόσωπο με το οποίο ο αναγνώστης είναι εξοικειωμένος και το οποίο του έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον.

11. Ο ένοχος δεν πρέπει να ανήκει στο υπηρετικό προσωπικό. Αυτή η λύση παραείναι εύκολη. Πρόκειται για καθαρή περίπτωση λήψης του ζητουμένου. Ο ένοχος πρέπει οπωσδήποτε να είναι αξιόλογο πρόσωπο – κάποιος υπεράνω υποψίας.

12. Πρέπει να υπάρχει ένας και μόνον ένας ένοχος, ανεξαρτήτως από το πόσες δολοφονίες έχουν διαπραχθεί. Ο ένοχος μπορεί, βέβαια, να έχει έναν δευτερεύοντα βοηθό ή συνεργάτη, αλλά όλο το βάρος πρέπει να πέφτει σε ένα πρόσωπο: πρέπει ο αναγνώστης να μπορεί να επικεντρώνει το σύνολο της αγανάκτησής του σε έναν και μόνον δαιμονικό χαρακτήρα.

13. Μυστικές κοινότητες, συμμορίες, μαφίες και τα τοιαύτα δεν έχουν καμία θέση σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Ένας συναρπαστικός και πραγματικά όμορφος φόνος καταστρέφεται ανεπανόρθωτα από οποιαδήποτε συνολική ενοχή αυτού του είδους. Ασφαλώς, στον δολοφόνο σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα θα πρέπει να δοθεί μια ευκαιρία να τη γλιτώσει, αλλά είναι υπερβολικό να του δώσετε μια μυστική κοινότητα να τον υποστηρίζει. Κανένας υψηλής κλάσης δολοφόνος που σέβεται τον εαυτό του δεν θα ήθελε τέτοια βοήθεια.

14. Η μέθοδος του φόνου και τα μέσα της διαλεύκανσής του πρέπει να είναι ορθολογικά και επιστημονικά. Δηλαδή, οι ψευδοεπιστήμες και οι επί τούτου ευρηματικές και ευφάνταστες λύσεις δεν είναι ανεκτές στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Άπαξ και ένας συγγραφέας ανυψώνεται στη σφαίρα της φαντασίας, με τον τρόπο του Ιουλίου Βερν, βρίσκεται εκτός ορίων της αστυνομικής λογοτεχνίας και παιδιαρίζει σε ανεξερεύνητα πεδία της περιπέτειας.

15. Η λύση του προβλήματος πρέπει να είναι εμφανής ανά πάσα στιγμή – με την προϋπόθεση ότι ο αναγνώστης είναι αρκετά έξυπνος για να τη δει. Με αυτό εννοώ ότι αν ο αναγνώστης, αφού μάθει την εξήγηση για το έγκλημα, ξαναδιαβάσει το βιβλίο, θα δει ότι η λύση ήταν, ούτως ειπείν, μπροστά στα μάτια του, γιατί όλα τα στοιχεία όντως οδηγούσαν στον ένοχο – και ότι, αν ήταν τόσο έξυπνος όσο ο ντετέκτιβ, θα μπορούσε να είχε λύσει το μυστήριο ο ίδιος, χωρίς να χρειαστεί να διαβάσει το τελευταίο κεφάλαιο. Περιττό να πούμε ότι ο έξυπνος αναγνώστη συχνά λύνει το πρόβλημα έτσι ακριβώς.

16. Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα δεν πρέπει να περιέχει μακροσκελή περιγραφικά χωρία, λογοτεχνικές καθυστερήσεις σε παράπλευρα θέματα, λεπτά επεξεργασμένες αναλύσεις χαρακτήρων, ή “ατμοσφαιρικές” έγνοιες. Τέτοια θέματα δεν έχουν θέση ζωτικής σημασίας στην καταγραφή ενός εγκλήματος και στη λογική του διαλεύκανση. Καθυστερούν τη δράση και εισαγάγουν θέματα άσχετα με τον κύριο σκοπό, ο οποίος είναι να διατυπωθεί το πρόβλημα, να αναλυθεί και να λυθεί μέσω επιτυχημένων συμπερασμάτων. Εντούτοις, πρέπει να υπάρχουν επαρκείς περιγραφές και σκιαγραφήσεις χαρακτήρων, γιατί αυτές είναι που προσδίδουν αληθοφάνεια σε ένα μυθιστόρημα.

17. Στο αστυνομικό μυθιστόρημα δεν πρέπει ποτέ να φορτώνετε ένα έγκλημα σε επαγγελματία κακοποιό. Τα εγκλήματα που διαπράττουν διαρρήκτες και ληστές ανήκουν στον τομέα ευθύνης των αστυνομικών τμημάτων, και όχι των συγγραφέων και  των πανέξυπνων ερασιτεχνών ντετέκτιβ. Ένα πραγματικά συναρπαστικό έγκλημα είναι εκείνο που διαπράττει ένας στυλοβάτης της ενορίας, ή μια γεροντοκόρη γνωστή για τις φιλανθρωπίες της.

18. Ένα έγκλημα σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα δεν πρέπει ποτέ να αποδειχθεί ότι οφείλεται σε ατύχημα ή αυτοκτονία. Όταν τερματίζετε την οδύσσεια ενός ντετέκτιβ με μια τέτοια αποκλιμάκωση, είναι σαν να ξεγελάτε τον εύπιστο και καλόκαρδο αναγνώστη.

19. Τα κίνητρα για όλα τα εγκλήματα στις αστυνομικές ιστορίες πρέπει να είναι προσωπικά. Οι διεθνείς και πολιτικές συνωμοσίες ανήκουν σε άλλη κατηγορία μυθοπλασίας – στις κατασκοπικές ιστορίες, για παράδειγμα. Αλλά μια ιστορία φόνου πρέπει να παραμένει οικεία, τρόπος του λέγειν. Πρέπει να αντανακλά τις καθημερινές εμπειρίες του αναγνώστη και να του δίνει κάποια διέξοδο στις δικές του καταπιεσμένες επιθυμίες και συναισθήματα.

20. Και για να δώσω στο παρόν σημείωμα ζυγό αριθμό άρθρων, απαριθμώ μερικές από τις λύσεις στις οποίες κανένας συγγραφέας αστυνομικών ιστοριών που σέβεται τον εαυτό του δεν πρέπει να καταφεύγει. Έχουν χρησιμοποιηθεί πολύ συχνά, και είναι γνωστές στους λάτρεις του είδους. Η χρήση τους αποτελεί ομολογία ανικανότητας και έλλειψης πρωτοτυπίας του συγγραφέα. (α) Η ανακάλυψη της ταυτότητας του ενόχου από την ταυτοποίηση της γόπας που βρέθηκε στη σκηνή του εγκλήματος με τη μάρκα τσιγάρων που καπνίζει ένας ύποπτος. (β) Οι στημένες πνευματικές συγκεντρώσεις που στόχο έχουν να φοβίσουν τον ένοχο έτσι ώστε να προδοθεί. (γ) Τα πλαστά δακτυλικά αποτυπώματα. (δ) Το ψεύτικο άλλοθι. (ε) Ο σκύλος που δεν γαβγίζει, πράγμα που σημαίνει ότι ο εισβολέας είναι κάποιος γνωστός. (στ) Η τελική απόδοση του εγκλήματος σε δίδυμο αδελφό ή σε συγγενή που μοιάζει πολύ με τον ύποπτο, πλην όμως αθώο, χαρακτήρα. (ζ) Η υποδερμική σύριγγα και οι σταγόνες με το υπνωτικό. (η) Η διάπραξη ενός φόνου σε κλειδωμένο δωμάτιο αφού η αστυνομία έχει ήδη εισβάλει στον χώρο. (θ) Τα λεκτικά αινίγματα που οδηγούν στον ένοχο. (ι) Το κρυπτογράφημα ή γράμμα σε κώδικα, τον οποίο τελικά σπάει ο ντετέκτιβ.

* * *

Εικόνα εξωφύλλου: ο Buster Keaton στην ταινία «Sherlock Junior» (1924)

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Βιβλίο